اتصال انواع دیوار
شناخت اتصال انواع دیوار برای ساخت و سازی صحیح امری واجب است.
اتصال دیوار به زیر سقف
اتصال دیوار به زیر سقف باید به صورت اتصال لغزشی بدون اتصال مستقیم دیوار به سقف و با استفاده از مهار خارج از صفحه دیوار با قطعاتی از قبیل نبشی یا ناودانی اجرا شود (شکل ۱).
انتخاب نوع اتصال بستگی به وضعیت دیواری دارد که بین اعضای قائم شامل ستون، دیوار و یا وادار مهار شده است.
در سازه های بتنی چنانچه بر اساس نوع سقف امکان پیش بینی اتصالات مناسب لغزشی در زمان ساخت عضو سازه ای برای بالای دیوار نباشد می توان این اتصال را با کاشت میل مهار پس از اجرای تیر انجام داد.
باید توجه شود که در این صورت کاشت میل مهار باید در هسته تیر بتنی انجام شود و کاشت و اتصال به پوشش بتن مجاز نمی باشد.
حداقل فاصله بالای دیوار تا زیر سقف برابر با بیشترین دو مقدار ۲۵ میلیمتر و حداکثر خیز دراز مدت سقف در امتداد دیوار در نظر گرفته شود.
لبه بالایی دیوار را می توان با استفاده از دو نبشی و یا ناودانی که به طریق مناسب به سقف سازه متصل می شود مهار نمود.
ناودانی و یا نبشی ها نباید به دیوار یا وادار پیچ، میخ و یا جوش شوند.
با این اتصال امکان حرکت آزادانه دیوار در درون صفحه تامین می شود.
شکل ۱_ اتصال دیوار به سقف با استفاده از نبشی
فاصله بالای دیوار تا سقف باید در حدی باشد که تیر بتواند آزادانه خیز داده و اتصالی با دیوار پیدا ننماید.
نبشی ها به ترتیب ابتدا در یک سمت اجرا و پس از دیوارچینی و قرارگیری بالاترین بلوک دیوار، نبشی دوم متصل می شود.
نبشی می تواند به صورت سرد نورد یا گرم نورد و به شکل منقطع یا پیوسته باشد.
می توان به جای مهار خارج از صفحه دیوار در ترازسقف، آخرین ردیف دیوار به وسیله میلگرد یا بست مسلح نمود.
در این صورت توجه شود که در محاسبات دیوار به صورت یک صفحه یک طرفه لحاظ شود و کل بار جانبی وارده به دیوار در طراحی وادارها و المان های مسلح کننده دیوار لحاظ شود. (شکل ۲)
شکل ۲_ عدم اتصال به سقف و اجرای المان مسلح کننده در رج آخر دیوار
جزییات اجرایی در محل تلاقی دیوار با سقف در اجرای دیوارهای داخلی به خصوص در انواع سقف هـای دارای تیرچـه یـا تیـر یـا هـر نـوع سـقف مخـتلط کـه در آنها تیری در راستای دیـوار نباشـد، ماننـد دیوارهـای خـارجی مـی تـوان رج انتهـایی دیـوار یـا رج ماقبـل آنـرا با میلگرد بستر یا بست مسلح کرد. (شکل ۳)
شکل ۳_مهار دیوار به صورت یک طرفه با استفاده از قطعه مسلح کننده در بالاترین ردیف بلوک مصالح بنایی( اتصال وادار به سقف باید صورت کشویی باشد)
اتصال دیوار های غیر سازه ای به یکدیگر
در اتصال دیوارها توصیه می شود که به دلیل امکان بروز تنش های کششی در درون صفحه دیوارهای متقاطع، از بست های فلزی مشابه آنچه در مورد اتصال به ستون به کار برده شد استفاده شود و یا برای جداسازی دیوارها از یک دیگر در محل اتصال دو دیوار متقاطع از وادار استفاده شود.(شکل ۴) اجرای وادار مجزا در محل اجرای دو دیوار متقاطع و(شکل ۵)نحوه اجرای بست در محل تقاطع را نمایش می دهد.
الف_نمای سه بعدی اجرای دیوارهای متقاطع
ب- اجرای دیوار متقاطع از پلان
شکل ۴- اجرای دیوارهای متقاطع و نحوه اجرای وادار در محل اتصال دو دیوار
شکل ۵_ اجرای دیوار متقاطع با استفاده از بست انعطاف پذیر
اجرای نعل درگاه و نصب پنجره
در شرایطی که دیوارها دارای درب یا پنجره باشند، اجرای نعل درگاه و نصب پنجره یا درب باید با رعایت جزئیات مشابه شکل های (۶) و (۷) انجام شود. برای بازشوهای بزرگتر از ۵/۲ متر، نیاز به اجرای وادار و نعل درگاه در کنار بازشو می باشد. در بازشوهای کوچکتر از این اندازه، در صورتی که از چهارچوب فلزی مناسب که پاسخگوی بارهای وارده باشد استفاده شود و المان های مسلح کننده دیوار به قاب متصل شوند (می توانند جوش داده شوند.)، احتیاجی به تعبیه وادار در کنار بازشو نمی باشد، در غیر این صورت باید برای این دهانه ها نیز وادار تعبیه نمود.
شکل ۶_ نحوه اجرای فریم و نعل درگاه دراطراف بازشو
شکل ۷_ نحوه اجرای وادار در دو طرف بازشو در صورت نیاز
اجرای دیوار در دهانه های مهاربندی
در دهانه های مهاربندی در تمام ساختمان ها، دیوار باید در جهت داخل صفحه از قاب سازه ای جداسازی شود. اجرای دیوار در محور مهاربند یا با هرگونه تماس یا اتصال به مهاربند با توجه به اینکه مانع از عملکرد صحیح و رفتار مناسب مهاربند می شود ممنوع می باشد.
دیوار باید خارج از محور مهاربند و با جزییات جداسازی ارائه شده در این پیوست اجرا شود. در صورت نیاز می توان برای عدم نمایان بودن مهاربند از دو دیوار در دو سمت مهاربند که فاقد هرگونه اتصال و درگیری با مهاربند می باشند استفاده کرد.
جزییات اجرای دیوار در بیمارستان ها
در بیمارستانها جهت جلوگیری از ایجاد هر گونه ترک در دیوار در هنگام زلزله و خارج نشدن فضاهای استریل ازسرویس دهی ضروری است که در مجاورت تیر و ستون از قطعات ناودانی سرتاسری، که داخل آن به اندازه یک درصد ارتفاع طبقه از مواد تراکم پذیر نظیر پشم سنگ ضد رطوبت پرشده است مطابق شکل (۸) و (۹) استفاده شود. این جزییات برای هر نوع دیوارهای بلوکی و پانلی قابل اجرا می باشد.
شکل ۸_ اجرای ناودانی سرتاسری در مجاورت تیر ستون در دیوارهای بیمارستانی
الف- عدم اتصال ناودانی قاِیم به کف طبقه
ب- عدم اتصال ناودانی قایم و افقی به یکدیگر
شکل ۹_ جزییات اتصال ناودانی سرتاسری به تیر و ستون
روش های نوین مهار دیوار
مسلح کردن دیوار با شبکه الیاف
یک روش مهار لرزه ای دیوارها مسلح کردن آن با شبکه الیاف می باشد.
در این روش خمش دیوار، یک طرفه و در راستای قائم می باشد بنابراین دیوار نیازی به وادار ندارد و محدودیتی در طول دیوار وجود ندارد.
توجه شود که در این حالت در لبه های دیوار و کنار بازشوها باید بر روی دیوار از نوار شبکه الیاف استفاده نمود.
در این روش نوارهای شبکه ساخته شده از الیاف کربن یا شیشه بر روی دیوار قرار داده شده و نازک کاری بر روی آن به صورت دستی پاشیده می شود.
بعد از انجام لایه اول پاشش باید نبشی مهار خارج صفحه دیوار در بالا و پایین دیوار اجرا شده و لایه نهایی نازک کاری دیوار بر روی نبشی اجرا شود (توجه شود که نباید پاشش بر روی نبشی اجرا شود و از حرکت داخل صفحه دیوار جلوگیری نماید).
در صورت وجود حداقل ۵۰ میلی متر کف سازی که پایین دیوار در داخل آن قرار گیرد نیازی به اجرای نبشی پایینی نمی باشد.
در این روش، درصورتی که نازک کاری روی دیوار از جنس سیمان انتخاب شده باشد، الیاف شیشه مقاوم به قلیا (AR-Glass) با مقاومت تسلیم بیش از ۱۰۰۰Mpa مناسب بوده و درصورتی که نازک کاری از جنس گچ منظور شده باشد، استفاده از الیاف شیشه E-Glass نیز با همان مقاومت تسلیم می باشد(شکل ۱۰ و ۱۱).
در هر دو صورت، مقدار الیاف مورد نیاز با توجه به مشخصات آنها درحالت استفاده به صورت نواری حداقل gr/m2100 و در حالت استفاده به صورت سرتاسری ۵۰ gr/m2(درهرسمت دیوار )می باشد.
از شبکه الیاف کربن با مقاومت تسلیم بیش از ۳۰۰۰Mpa نیز می توان به عنوان جایگزین الیاف شیشه استفاده نمود.
این روش با توجه به حذف وادارها می تواند نسبت به سایر روش ها از هزینه کمتری برخوردار بوده و برای ساختمان های موجود نیز قابل کاربرد میباشد.
شکل ۱۰_ مسلح کردن دیوارها با استفاده از نوارهای شبکه الیاف شیشه یا کربن
شکل ۱۱_ جزییات مسلح سازی دیوار با شبکه الیاف