میلگرد بستر چیست؟ قیمت میلگرد بستر + ضوابط اجرایی – آویژه

 

همه ما شاید کم و بیش از روند تکاملی بشر در طول تاریخ برای ساخت خانه اطلاعاتی داشته باشیم. میلگرد بستر تکنیکی برای مقاوم سازی هر چه بیشتر ساختمان هاست تا کمترین آسیب را در برابر اتفاقاتی مثل زلزله داشته باشد. آیا تا به حال دقت کرده اید بیشترین آسیبی که در اثر یک زلزله به خانه ها وارد می شود، به کدام قسمت ها مربوط است؟!

بله درست حدس زدید! سقف و دیوارها بیشترین خسارات وارد شده به منازل مسکونی و سایر ساختمان های شهر و روستاهای آسیب دیده هستند. حالا باید چه راه حلی برایش در نظر گرفت؟ آیا روش هایی وجود دارد که در عین مقاوم سازی، روشی کاملاً مهندسی شده و مطمئنی باشد؟!

با ادامه این مطلب همراه ما باشید تا با ۳ نکته مهم درباره میلگرد بستر بیشتر آشنا شوید.

چرا میلگرد بستر

با بررسی زلزله‌ های اخیر ملاحظه می ‌شود بیشترین خسارت جانی و مالی در ساختمان ‌ها ناشی از عدم استحکام کافی دیوارها می‌باشد به طور کلی دیوارها هنگام وقوع زلزله دو نقطه ضعف عمومی دارند.

1. یک عدم پایداری دیوارها
2. دو عدم اتصال مناسب دیوارها به سازه

به استناد آیین نامه ‌ها افزایش مقاومت و شکل پذیری دیوارهای بنایی و اتصال مناسب آن به سازه جهت بهبود عملکرد دیوارها مورد تاکید قرار گرفته است استفاده از میلگرد بستر و قطعات اتصالی به عنوان روش دارای توجیه فنی اقتصادی و ضوابط معتبر جهت تقویت لرزه ‌ای دیوارهای بنایی به خوبی موارد فوق اشاره را تامین می ‌نماید.

میلگرد بستر ( bed joint reinforcement)

استفاده از میلگرد برتر یکی از چندین روش مقاوم سازی اجرای غیرسازی ساختمان‌ ها در برابر نیروهای جانبی بالاخص زلزله و باد می ‌باشد.

تعاریف میلگرد بسته به استناد آیین نامه‌ های داخلی در ذیل اشاره میشود:

بند ۸-۱-۳ مبحث هشتم مقررات ملی ساختمان با عنوان طرح و اجرای ساختمان‌ های با مصالح بنایی ویرایش سوم ۱۳۹۸ میزگرد بستر را خرپایی متشکل از تعدادی میلگرد عرضی که به صورت نردبانی یا زیگزاگ به دو میلگرد طولی مستقیم آجدار جوش شده تعریف می ‌نماید که در ابعاد مناسب در درزهای افقی بین واحد های بنایی نصب می ‌گردد.

بند ۳_۱ ضابطه ۷۲۹ سازمان برنامه و بودجه کشور با عنوان راهنمای طراحی لرزه ‌ای دیوارهای بنایی غیرسازه ‌ای مسلح به میلگرد بستر را به عنوان المانی فولادی که در بند بستر قرار میگیرد تعریف می‌نماید.

اگرچه میلگرد بستر می ‌تواند یک میلگرد آجدار منفرد باشد اما معمولاً میلگرد بستر به صورت دو مفتول ساده یا آج دار بوده که توسط یک مفتول میانی توسط جوش به یکدیگر متصل هستند اگر مفتول میانی به شکل زیگزاگ باشد به آن میلگرد بستر سرپایی اطلاق میگردد و اگر به شکل قائم بر مفتول‌ های طولی باشد با عنوان میلگرد بستر نردبانی نامیده می ‌شود.

لازم به توجه است که میلگرد بستر خرپایی از سختی بیشتری برخوردار بوده لذا استفاده از آن به نسبت میلگرد بستر نردبانی در اولویت می ‌باشد میلگرد بستر باید به شکل کامل در داخل ملات بستر مدفون گردد تا از طریق ملات پیوستگی مناسب بین میلگرد بستر و واحد بنایی برقرار شود.

تعریف میلگرد بستر به استناد آیین نامه بین المللی ACI_530

ایجاد بسته برای بهبود عملکرد سازه دیوارهای بنایی با ایجاد مقاومت اضافی در برابر بارهای جانی مانند باد استفاده می‌گردد همچنین می‌توان از آن برای کاهش ریسک ترک خوردگی به واسطه تمرکز تنش اطراف بازشوها یا پیامد حرکتی از جمله کنترل انقباضی بهره برد.

تجربه زلزله ۱۳۹۶ کرمانشاه برای جامعه مهندسی صنعت ساختمان زنگ خطری جهت تصحیح اجرای غیر سازه‌ای بالاخره دیوارها در برابر زلزله را به صدا درآورد و طراحی مهار مناسب از زیر ساختمان غیر سازه‌ای مخصوصاً دیوارها به عنوان مسئله اصلی مهندسان ساختمان از مهندس طراح گرفته تا مهندس ناظر جایگاه ویژه‌ای پیدا نمود اگرچه در این بین با روش‌های ابداعی بدون پشتوانه علمی همچون وال پست‌ های اولیه در اشکال مختلف و میلگرد های مهاری و غیره سعی در مسلح سازی مقطعی دیوار ساختمان‌ها صورت پذیرفت اما با انتشار پیوست ۶ آیین نامه طراحی ساختمان‌ها در برابر زلزله استاندارد ۲۸۰۰ (ویرایش ۴) با عنوان (طراحی لرزه ‌ای و اجرای اجزای غیر سازه ‌ای معماری) در سال ۱۳۹۸ توسط مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی، سعی در اتخاذ رویه واحد و دستورالعمل اجرایی در ساخت و ساز شهری به طور اخص جهت استفاده از میلگرد بستر و وادار قائم و افقی در دیوارها صورت پذیرفت.

در برنامه های شماره ۴۰۰/۱۵۶۹۲۸ مورخ ۱۸/۱۱/۱۳۹۹ معاون محترم وقت مسکن و ساختمان وزارت راه و شهرسازی ۴۲۰/۱۵۶۵ مورخ ۸/۲/۱۴۰۰ شماره ۴۲۰/۸۹۱۵۹ مورخ ۲۰/۷/۱۴۰۰ شماره  ۴۲۰/۸۸۷۴۸ مورخ ۲۱/۵/۱۴۰۲ مدیر کل محترم دفتر مقررات ملی و کنترل ساختمان وزارت راه و شهرسازی.

جزئیات اجزای غیر سازه‌ ای و نقشه‌ های اجرایی و حدود مسئولیت مهندسین محاسب سازه طراح معماری و مهندسین ناظر بر اجرای سازه و طراحی معماری در راستای رعایت پیوست ششم آیین نامه طراحی ساختمان‌ ها در برابر زلزله استاندارد ۲۸۰۰ از طریق سایتhttp://inbr.ir  مورد توجه قرار گرفته است.

به عنوان جمع‌ بندی مطلب اینگونه میتوان بیان نمود که میلگرد بسته متشکل از یک جفت مفتول طولی مستقیم آج دار است که مفتول ‌های عرضی به صورت نردبانی یا خرپایی به توسط جوش به آن دو متصل میگردند. آج روی مفتول به سبب برقراری پیوستگی بهتر میلگرد بستر و ملات ماسه و سیمان باشد و از آنجا که به مرور زمان فولاد دچار فرسایش خوردگی میشود مطابق آیین نامه باید از پوشش گالوانیزه جهت افزایش طول عمر آن استفاده نمود.

میلگرد بستر در ابعاد متفاوت و با توجه به ضخامت واحد بنایی استفاده میشود شزکت فراسازان آویژه افتخار تولید میلگرد بستر ویژه با رعایت الزامات استاندارد های داخلی و بین ‌المللی با اخذ گواهینامه فنی از مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی به عنوان اولین تولید کننده استاندارد در حجم وسیع به همراه تمامی قطعات اتصالی و الحاقی این محصول را دارد.

معرفی شرکت فراسازان آویژه بعنوان بزرگترین تولید کننده میلگرد بستر

شرکت فراسازان آویژه از سال ۱۳۸۹ فعالیت خود را شروع کرد و همگام با توسعه فناوری در صنعت ساختمان محصولی فنی ایمن استاندارد و مقرون به صرفه به منظور پایداری دیوارهای بنایی در برابر زلزله با اخذ گواهینامه فنی از مرکز تحقیقات راه مسکن و شهرسازی به بازار عرضه نموده است.

میلگرد بستر در زمینه تسلیح و مقاوم سازی دیوارها در برابر نیروهای جانبی نقش به سزای ایفا مینماید به گونه ‌ای که استفاده از آن در آیین نامه ‌های معتبر بین‌ المللی و آیین نامه و ضوابط ملی با هدف بهبود کیفی ساختمان مورد تاکید قرار گرفته است.

تاریخچه میلگرد بستر در ایران

میلگرد بستر برای اولین بار در کشور در مبحث هشتم مقررات ملی ساختمان با عنوان «طرح و اجرای ساختمان ‌های با مصالح بنایی» در سال ۱۳۹۲ مطرح شد.

شرکت فراسازان آویژه در سال مذکور به موازات ابلاغ مبحث مزبور، به واردات میلگرد بستر و عرضه آن در صنعت ساختمان مبادرت ورزید.

سازمان برنامه و بودجه کشور در سال ۱۳۹۵ ضابطه شماره ۷۲۹ تحت عنوان «راهنمای طراحی لرزه‌ ای دیوارهای بنایی غیرسازه ‌ای مسلح به میلگرد بستر» را با کمک تیم تحقیق و توسعه شرکت فراسازان آویژه به عنوان ضابطه تخصصی میلگرد بستر ابلاغ نمود.

شرکت فراسازان آویژه در سال ۱۳۹۶ اقدام به تاسیس کارخانه تولید میلگرد بستر آویژه و قطعات اتصالی مربوطه و انتقال تکنولوژی جهت پوشش بیشتر بازار ساختمان با اخذ گواهینامه فنی از مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی نمود.

مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی در سال ۱۳۹۷ ضابطه شماره ۸۱۹ با موضوع «راهنمای طراحی سازه ‌ای و جزئیات اجرایی دیوارهای غیرسازه ‌ای» را تدوین نمود.

وزارت راه و شهرسازی در سال ۱۳۹۸ پیوست ششم آیین نامه طراحی ساختمان‌ها در برابر زلزله-استاندارد ۲۸۰۰ (ویرایش چهارم) تحت عنوان «طراحی لرزه ای و اجرای اجزای غیرسازه ای معماری» را به عنوان یکی از مهم‌ ترین آیین نامه‌ های صنعت ساختمان ابلاغ نمود.

لازم به ذکر است امروزه به صورت فراگیر از میلگرد بستر به همراه قطعات اتصالی برای مسلح سازی دیوارها در برابر زلزله در ساخت و سازهای شهری و پروژه‌ های دولتی با توجه به مزیت‌ های نسبی میلگرد بستر نسبت به دیگر روش ‌های مسلح سازی موجود استفاده می‌شود.

تاریخچه میلگرد بستر در جهان

مقوله مسلح سازی ساختمان‌ های بنایی جهت مقابله با زلزله، اولین بار در زلزله سال ۱۷۵۵ میلادی در پرتقال مطرح گردید.

آقای  Marc Isambard Brunelمهندس بریتانیایی-فرانسوی، مصالح بنایی آجری مسلح (RBM) را در احداث دودکشی در سال ۱۸۱۳ میلادی و احداث تونل Thames لندن در سال ۱۸۲۵ میلادی استفاده نمود.

آقای Pasley سرهنگ ارتش مهندسین سلطنتی بریتانیا (CRE) در سال ۱۸۵۱ میلادی در انگلستان از سیمانی جدید با نام تجاری سیمان پرتلند (Portland Cement) جهت مسلح نمودن مصالح بنایی آجری پرده برداشت که منجر به استفاده روز افزون سیمان پرتلند در بسیاری کشورهای اروپایی و بعضاً در ایالت متحده آمریکا شد.

آقای N.B.Corson آزمایش ‌های تکمیلی را در این رابطه ادامه داد. به عنوان نمونه میتوان به احداث هتل هفت طبقه Palace  سانفرانسیسکو ایالات متحده آمریکا در سال ۱۸۷۵ میلادی با استفاده از دیوارهای آجری توپر ضخیم مسلح به نوارهای آهنی که در برابر زلزله سال ۱۹۰۶ میلادی ایالات متحده آمریکا تاب آورد، اشاره نمود.

آقای A.Brebner معاون وزیر فواید عامه دولت هندوستان (PWDGI) در سال ۱۹۲۳ میلادی گزارشی از آزمایش‌ های عملکردی سازه‌ های مصالح بنایی آجری مسلح (RBM) منتشر نمود که منجر به گسترش استفاده از مسلح سازی در کشورهای ژاپن و هندوستان به عنوان ساخت و ساز استاندارد برای ساختمان ‌های عمومی و خصوصی مهم، انواع سازه ‌های مهندسی، دیوارهای ضامن، پل‌ ها، مخازن ذخیره و دودکش ‌ها گردید.

آقای Skigeyuki Kanamori مهندس عمران وزارت امور داخلی دولت ژاپن (DHAIJG) در سال ۱۹۳۰ میلادی تحقیقات خود در زمینه مصالح بنایی آجری مسلح (RBM) را در نشریه تاریخچه آجر و رس منتشر نمود.

تحقیقات زیادی طی سال ‌های ۱۹۲۴ تا ۱۹۳۶ میلادی در ایالات متحده آمریکا توسط انجمن تولید کنندگان آمریکا، موسسه محصولات رسی سازه ‌ای، بنیاد تحقیقات محصولات رسی سازه ‌ای، اداره ملی استاندارد، موسسه بین المللی استاندارد و تکنولوژی و دانشکده‌ های مهندسی ایالات متحده آمریکا انجام شد.

پس از رخداد زلزله Long Beach در سال ۱۹۳۳ میلادی، استفاده از مصالح بنایی آجری مسلح (RBM) دچار تغییرات اساسی شد.

سند A41.2 موسسه استانداردهای ملی آمریکا (ANSI) منتشره در سال ۱۹۵۳ میلادی، اولین ضابطه ساختمانی مربوط به مصالح بنایی آجری مسلح (RBM) بود که پس از آن ضابطه های ساختمانی دیگری همچون ضابطه ساختمانی متحدالشکل (UBC) و ضابطه کمیته مشترک استانداردهای مصالح بنایی (MSJCC) (ACI530/ASCE5/TMS402) در این رابطه مقرراتی را اتخاذ نموده اند.

مسلح سازی مصالح بنایی با میلگرد بستر (Bed Joint Reinforcement) اولین بار در سال ۱۹۶۰ میلادی در دیوارهای تک جداره و چند جداره ساختمان ها به عنوان روش متداول مسلح سازی در ایالات متحده آمریکا مطرح شد.

آقای Walter L.Dickey مهندس مشاور سازه موسسه مصالح بنایی آمریکا (AMI) در سال ۱۹۶۵ میلادی مقاله‌ ای در زمینه میلگرد بستر منتشر نمود.

مقوله مسلح سازی افقی و عمودی در سال ۱۹۹۰ میلادی در تمامی نواحی آمریکای شمالی باب گردید که تا به امروز تحقیقات در این رابطه و توسعه میلگرد بستر ادامه دارد.

آیین نامه ها؛ ضوابط و دستورالعمل های مرتبط به میلگرد بستر در جهان

• آیین نامه ACI-530 تحت عنوان الزامات و مشخصات آیین نامه ساختمانی سازه‌ های بنایی که در سال ۲۰۱۱ میلادی به عنوان مهم ‌ترین و جامع ‌ترین ضابطه بین‌ المللی منتشر گردید این آیین نامه نتیجه تلاش و مساعی انجمن مصالح بنایی TMS موسسه بتن آمریکا ACI و کمیته مشترک استانداردهای مصالح بنایی  MSJC موسسه مهندسی سازه انجمن مهندسین عمران آمریکا SEI / ASCE می ‌باشد که به موضوعات طراحی و اجرای میلگرد بستر به عنوان یکی از روش ‌های مسلح سازی دیوار نیز می پردازد.
• آیین نامه Eurocode 6 تحت عنوان (طراحی سازه ‌های بنایی) که در سال ۱۹۹۶ میلادی منتشر گردید بخش ۱-۱ این آیین نامه ‌ها به قواعد عمومی سازه‌ های بنای مسلح و غیر مسلح می‌ پردازد. این سند توسط کمیته فنی CEN /TC 250 آیین نامه ‌های اروپایی سازه ‌ای به عنوان یکی از مهمترین آیین نامه‌ ها در اتحادیه اروپا تعیین شده است.
• آیین نامه ASCE 7 تحت عنوان را حداقل بارهای طراحی و معیارهای وابسته ساختمان ‌ها دیگر سازه ‌ها که در سال ۲۰۱۰ توسط انجمن مهندسین عمران آمریکا به عنوان آیین نامه بارگذاری انتشار یافته است.
• آیین نامه Eurocode 8 تحت عنوان (طراحی سازه‌ های مقاوم در برابر زلزله) که در سال ۱۹۹۸ میلادی منتشر شد بخش ۱-۱ به قوانین عمومی لرزه ساختمان ‌ها می پردازد این سند توسط کمیته فنی CEN/ TC 250 آیین نامه ‌های اروپایی سازه‌ ای به عنوان ضابطه طراحی لرزه ‌ای اتحادیه اروپا شده است.
• ضابطه FEMA 307 تحت عنوان (ارزیابی خسارت لرزه ای ساختمان‌های با دیوار بنایی و بتنی) که در سال ۱۹۹۸ توسط شورای فناوری کاربردی (ATC) آژانس مدیریت بحران فدرال(FEMA) آمریکا منتشر شده است.
• ضوابط CSA S304 کانادا تحت عنوان (طراحی سازه‌ های بنایی)، CSA A370 تحت عنوان (اتصالات مصالح بنایی) و CSA A371 تحت عنوان (اجرای ساختمان‌ های مصالح بنایی) از جمله ضوابط مرتبط با میلگرد بستر است که در سال ۲۰۱۴ میلادی توسط مرکز طراحی مصالح بنایی کانادا منتشر شده است.
• دستورالعمل IITK-GSDMA هندوستان با عنوان (راهنمای کاربرد سازه مصالح بنایی مسلح( مفاد به همراه نمونه ‌های توضیحی و تفسیری) که در سال ۲۰۰۵ میلادی توسط موسسه هندی فناوری کانپور(IITK)  در توضیح میلگرد بستر منتشر گشته است.
• آیین نامه NCC استرالیا در اولین اصلاحیه جلد دوم در بخش ۲-۳-۳ تحت عنوان (ساخت مقبول مصالح بنایی مسلح) که در سال ۲۰۱۹ میلادی منتشر شده است به مقوله میلگرد بستر اشاراتی نموده است.
• سند ارزیابی اروپایی EAD 170008 تحت عنوان (کاربرد سازه ‌ای میلگرد بستر که توسط اسناد ارزیابی اروپایی(ETOA) در سال ۲۰۱۸ میلادی منتشر شده است که مشتمل بر آیین نامه‌ ها ضوابط و دستورالعمل‌ های اتحادیه اروپا در رابطه با میلگرد بستر و موضوعات مربوطه میباشد.

آیین نامه ها ضوابط و دستورالعمل‌های مرتبط به میلگرد بستر در ایران

• مبحث هشتم مقررات ملی ساختمان با عنوان طرح و اجرای ساختمان‌ های با مصالح بنایی که ویرایش مورد نظر در سال ۱۳۹۲ منتشر شده است در این مبحث برای اولین بار تعریف و مشخصات میلگرد بستر جهت مسلح سازی اجزای غیر سازه‌ ای و دیوار ها مطرح شد.
• استاندارد ۲۸۰۰ ویرایش چهارم با عنوان آیین نامه طراحی ساختمان ‌ها در برابر زلزله در سال ۱۳۹۳ منتشر شده است این آیین نامه یکی از اصلی ‌ترین راهنماها در صنعت ساختمان در زمینه طراحی می ‌باشد در فصل چهارم این آیین نامه ضوابط طراحی لرزه اجرای غیر سازه ‌ای بر شمرده شده است.
• ضابطه شماره ۷۲۹ سازمان برنامه و بودجه کشور تحت عنوان راهنمای طراحی لرزه دیوارهای بنای غیر سازه ‌ای مسلط به میلگرد بستر در سال ۱۳۹۵ منتشر شد که راهنمای بسیار مناسب طراحی و اجرایی ساختمان‌ های مسلح به میلگرد بستر در پروژه‌ های دولتی می‌ باشد.
• ضابطه شماره ۸۱۹ مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی با عنوان (راهنمای طراحی سازه‌ ای و جزئیات اجرای دیوارهای غیر سازه ‌ای) در سال ۱۳۹۷ تدوین شد که به صورت مصور جدولی جزئیات اجرایی میلگرد بستر را نمایش می ‌دهد.
• پیوست ششم آیین نامه طراحی ساختمان ‌ها در برابر زلزله استاندارد ۲۸۰۰ – ویرایش چهارم با عنوان (طراحی لرزه ‌ای و اجرای اجزای غیر سازه‌ ای معماری) در سال ۱۳۹۸ توسط وزارت راه و شهرسازی ابلاغ گردید. این آیین نامه به عنوان یکی از جامع ‌ترین درسنامه‌ های مهندسی ساختمان در زمینه‌ های اجرای طراحی مفید به فایده است و در ساخت و ساز شهری به صورت لازم الاجرا کاربرد دارد در این پیوست به طور اخص به جزئیات میلگرد بستر اشاره و مورد تاکید قرار گرفته است.
• تفسیر و ویرایش جدید ضابطه شماره ۷۲۹ سازمان برنامه و بودجه کشور که در سال ۱۴۰۲ با همکاری تیم تحقیق توسعه شرکت فراسازان آویژه و امور نظام فنی اجرایی، مشاورین و پیمانکاران سازمان برنامه بودجه کشور در دست اقدام است.

نحوه طراحی میلگرد بستر در دیوار

مقدار مصرف دقیق میلگرد بستر در پیوست ۶ آیین نامه ۲۸۰۰ (ویرایش ۴) معین نشده و صرفاً به حداکثر فاصله یک متری ۲ میلگرد بستر در ارتفاع حداقل سطح مقطع ۰.۰۰۰۳ سطح مقطع موثر دیوار در برش خارج از صفحه بسنده شده است لیکن در دو روش در آیین نامه ACI 530 به عنوان مخذ اصلی برشمرده شده است که در روش اول به صورت عمومی استفاده از میلگرد بستر در ارتفاع با فاصله ۴۰ سانتی ‌متری از هم و به عبارتی یک رج در میان تجویز شده و در روش دوم دیدگاه محاسباتی توسط نرم‌ افزار خاص میلگرد بستر بسط داده شده است که به صورت آنلاین در سایت شرکت فراسازان آویژه در دسترس است.

البته در آیین نامه ACI 530 به واسطه شرایطی معین سطح مقطع ۰.۰۰۰۷ سطح مقطع موثر دیوار در برش خارج از صفحه نیز مورد اشاره قرار گرفته است که بهترین روش آن دیدگاه محاسباتی طبق آیین نامه ACI 530 آمریکا و ضابطه شماره ۷۲۹ سازمان برنامه و بودجه کشور است که با ورود اطلاعات مشخصات مصالح شرایط تکیه ‌گاهی مشخصات دیوار شرایط لرزه‌ خیزی منطقه و پارامترهای مرتبط با نیروی زلزله به نرم‌ افزار خروجی طراحی میلگرد بستر در دسترس قرار خواهد گرفت.

نحوه اجرای میلگرد بستر در دیوار

میلگرد بستر از یک جفت مفتول فولادی آجدار به ضخامت ۴ میلی ‌متر و طول ۳ متر تولید می ‌گردد که مفتول‌ های عرضی به صورت نردبانی و خرپایی به آن دو متصل شده ‌اند که در مناطق لرزه خیز توصیه می ‌گردد که از مفتول عرض خرپایی استفاده شود عرض میلگرد بستر متناسب با عرض بلوک انتخاب می ‌شود.

به گونه ‌ای که میلگرد بستر با عرض ۵.۵ سانتی ‌متر برای بلوک ۱۰ سانتی‌ متر میلگرد بستر با عرض ۱۱ سانتی ‌متر برای بلوک ۱۵ سانتی‌ متر و میلگرد بستر با عرض ۱۵ سانتی ‌متر برای بلوک ۲۰ سانتی‌متر مناسب است دلیل عرض انتخابی مطابق با ضابطه ۷۲۹ سازمان برنامه و بودجه کشور سهولت قرار دادن میلگرد بستر و فراهم شدن پوشش لازم می‌ باشد به گونه ‌ای که عرض میلگرد بستر ۳ سانتی ‌متر حداقل از ضخامت دیوار کمتر باشد.

فواصل اجرایی میلگردهای بستر در ارتفاع دیوار از طریق محاسبات معین میگردد اما به روش تجویزی مطابق ضابطه ۷۲۹ سازمان برنامه و بودجه کشور حداکثر فاصله میلگرد های بستر بیشینه ۴۵ سانتی ‌متر و یک ردیف در میان رج‌ ها می ‌باشد اگر طول دیوار بیش از طول میلگرد بستر باشد باید از همپوشانی ۲ میلگرد بستر استفاده نمود که حداقل طول همپوشانی مطابق آیین نامه‌ های مربوطه ۷۵ برابر قطر مفتول یا به عبارتی ۳۰ سانتی ‌متر میباشد آجدار بودن مفتول‌ های فولادی چسبندگی ملات و فولاد را تامین مینماید میلگرد بستر لازم است از نوع گالوانیزه باشد تا مقاومت خوبی در برابر رطوبت و زنگ زدگی را ایجاد نماید پوشش میلگرد بستر توسط مناطق بستر تامین می ‌گردد.

که حداقل باید ۱ سانتی ‌متر ضخامت داشته باشد و اگر در معرض رطوبت یا هوای خاک قرار دارد ضخامت حداقل ۱.۵ سانتی ‌متر افزایش یابد حداکثر قطر مفتول میتواند تا نصف ضخامت ملات باشد به چندین روش میتوان میلگرد بستر را در ملات کارگزاری نمود.

یکی آنکه ابتدا قبل از پخش ملات میلگرد بستر برابر روی بلوک در آن رج مورد نظر گذارده سپس ملات بر روی آن پخش گردد که در این حالت به سبک نا منظمی سطح بلوک ‌ها ملات اطراف میلگرد بستر را احاطه نموده و پیوند ملات و با مفتول به صورت مطلوب در قرار می ‌شود در روش دیگر می‌ توان لایه نازکی از ملات را بر روی رج پخش نمود سپس شاخه میلگرد بسته بر روی آن گذاشته و در نهایت لایه نازک دیگری را بر روی میلگرد بستر کارگزاری شده اجرا نمود به گونه‌ ای که میلگرد بستر در میانه ضخامت ملات قرار گیرد اما به دلیل اینکه لایه‌ های نازک آب خود را به سرعت از دست می‌ دهند چسبندگی مطلوب بین مفتول و ملات برقرار نمی ‌گردد.

اما روش اول مناسب‌ تر و بهتر می‌ باشد در هر صورت از فشار میلگرد بستر جهت دفن آن در ملات باید پرهیز گردد به همین ترتیب شاخه‌ های میلگرد بستر در ارتفاع دیوار طبق فواصل محاسباتی کارگزاری می ‌شود. جهت اتصال میلگرد بستر به ستون‌ ها و تکیه ‌گاه‌ها از گیر و قلاب استفاده می‌شود البته قبل از اجرای دیوار و شاخه‌های میلگرد بستر در داخل رج‌های آن باید گیره و قلاب بر روی تکیه ‌گاه ‌ها اجرا گردد.

در سازه ‌های بتنی در محل دیوار خط نصب بر روی ستون را با تراز معین می ‌کنیم و محل گیره‌ ها را بر اساس فاصله افقی به دست آمده گیره‌ ها از محاسبات بر روی خط نصب علامت گذاری می‌ کنیم در روش اول اتصال گیره به ستون از طریق دو سوراخ تعبیه شده بر روی گیره و استفاده از پیچ و رولپلاک مطابق پیوست ششم استاندارد ۲۸۰۰ (ویرایش ۴) فراهم می ‌شود.

در روش دوم اتصال از طریق سوراخ کاری بر ستون و کارگزاری رول بولت از طریق سوراخ‌ های تعبیه شده بر گیره و بستن رول بولت میسر می ‌گردد در روش سوم همانند روش دوم عمل می ‌کنیم با این تفاوت که چسب اپوکسی داخل سوراخ قرار داده شده و بسته می ‌شود در روش چهارم از بلیط انتظار با ابعاد به پیشنهادی ۰.۳ * ۴ * ۱۶ سانتی متر در هنگام ستون بتنی جهت اتصال جوشی گیره بر روی آن استفاده می ‌شود.

در روش اخیر فواصل گیره‌ ها همانند روش اول به دست می ‌آید لازم به ذکر است که جهت اتصال گیره به ستون فلزی از میخ تفنگی نیز استفاده می ‌شود که به جهت ضعف عملکردی تخریب پوشش بتنی و عدم انطباق با این نامه ‌ها توصیه نمی ‌گردد در سازه‌ های فلزی مطابق پیوست ششم استاندارد ۲۸۰۰ (ویرایش ۴) اتصال گیره بر روی ستون فلزی از طریق جوش میسر میگردد.

فاصله بین گیره‌ ها در این حالت همانند فاصله گذاری بر روی ستون ‌های بتن میباشد تفاوتی وجود ندارد بر روی گیره ‌ها شیاری برجسته جهت رگلاژ قلاب به منظور تامین الزامات فنی اجرایی تعبیه شده است که قلاب به شکل U از داخل شیار عبور و واسطه وزن خویش آویزان میماند به محض رسیدن رج دیوار چیده شده به تراز مورد نظر قلاب بر روی رج گذارده شد و شاخه سراسری میلگرد و جهت پوشاندن طول کل دیوار بر روی قلاب کار گذاشته میشود همانند توضیحات وصف الاشاره ملات بر روی آنها پخش می ‌گردد شایان ذکر است اتصال قلاب و میلگرد بستر الزامی نمی ‌باشد.

 

آیا میلگرد بستر جایگزین وال پست است؟

هم بله هم خیر !!!!

بستر و وال پست برای مسلح سازی دیوارها کاربرد ندارند اما اساساً عملکرد این دو متفاوت است باید توجه نمود که وال پست نمی ‌تواند جایگزین میلگرد بستر گردد اما میلگرد بستر تحت شرایطی می ‌تواند جایگزین وال پست شود برای روشن شدن موضوع ابتدا به سه روش اتصال دیوار چه سازه اصلی و در واقع مسلح سازی دیوار اشاره می‌ شود.

روش اول- شاخک گذاری

در این روش دیوار فاقد هرگونه تسلیحات بوده و اتصال آن به کف و ستون از طریق تماس مستقیم و استفاده از ملات صورت می‌ گیرد و اتصال آن به ستون‌ های کناری توسط شاخک‌ های فولادی از نوع میلگرد بستر میسر می ‌شود این شاخک ‌ها با فاصله معین در ارتفاع ستون نصب می ‌گردد و طول شاخک که در دیوار قرار می‌ گیرد حداکثر به یک متر می ‌رسد در این روش می ‌توان بین دیوار و ستون فاصله‌ ای به اندازه جابجایی نسبی طبقه ایجاد نمود.

اما این فاصله از انتقال جابجایی نسبی طبقه به دیوار جلوگیری نمی‌ نماید چون جابجایی نسبی طبقه از طریق اتصال دیوار به سقف امکان انتقال دارد و از طرفی همین شاخک‌ های فولادی باعث انتقال جابجایی نسبی طبقه به دیوار و عمل نادرست میشود از طرفی شاخک میتواند دچار کمانش شده که در نتیجه تکیه‌ گاه ‌های جانبی دیوار از دو سو از دست میرود بنا به توضیحات مندرج در آیین نامه ACI-530 شاخک گذاری برای میانقاب سازه ‌ای مناسب نبوده و تخریب موضعی دیوار را در پی دارد.

روش دوم- وال پست (ویند پست)

وال پست یا ویند پست عمدتا به منظور بهبود مقاومت خارج از صفحه دیوار در برابر باد با کاهش دهانه دیوار و تعبیه المان‌ هایی در امتداد قائم استفاده می‌ شود وال پست معمولاً در دیوارهایی با طول و ارتفاع زیاد استفاده می ‌شود مطالعات اندکی در این باره انجام شده است که در آیین نامه ‌های معتبر بین‌ المللی اشاره‌ ای به این المان نشده است.

البته در آیین نامه طراحی ساختمان‌ها در برابر زلزله استاندارد ۲۸۰۰ اشاره شده است که اگر نسبت طول دیوار غیر سازه ای تقسیم بر ضخامت دیوار غیرسازه ای بزرگتر از ۴۰ شود یا طول دیوار غیرسازه ای بزرگتر از ۶ باشد و نسبت طول دیوار سازه ای تقسیم بر ضخامت دیوار سازه ای بزرگتر از ۳۰ باشد یا طول دیوار سازه ای بزرگتر از ۵ باشد باید دیوار بین دو کلاف قائم محصور گردد که می‌توان کلاف قائم را توجیهی برای وال پست قلمداد نمود.

معمولا اتصال تحتانی وال پست به تیر یا کف به صورت مفصلی یا گیردار توسط پیچ یا جوش تحقق می ‌یابد و اتصال فوقانی وال پست به تیر فوقانی یا سقف توسط پیچ و سوراخ لوبیایی تعبیه شده در امتداد قائم فراهم می‌گردد که به دلیل اعطای اجازه خیز سقف و عدم تحمل بار اضافی به وال پست می‌باشد.

اما جزئیات مذکور انتقال جابجایی نسبی طبقه به وال پست و دیوار را رقم می ‌زند و اگرچه وال پست مقاومت خارج از صفحه دیوار را بهبود می‌بخشد اما وال پست باعث اتصال دیوار در امتداد صفحه ‌اش به قاب می گردد ضمناً از آنجا که فاصله بین دو وال پست زیاد است حتی با فرض اتصال کامل وال پست و دیوار انسجام دیوار و وال پست حفظ نخواهد شد.

روش سوم- میلگرد بستر و اتصالات U شکل

در این روش دیوار در داخل اتصال U شکل جای می‌ گیرد به صورتی که بین دیوار و ستون از یک لایه ارتجاعی همانند پشم سنگ، پلی استارن به ضخامت حداکثر جابجایی نسبی طبقه یا ۰.۰۱ ارتفاع دیوار طبقه در سرتاسر ارتفاع دیوار استفاده می ‌شود البته به جای ناودانی می ‌توان از جفت نبشی نیز استفاده نمود.

برای اتصال دیوار به سقف نیز از همین جزئیات می ‌توان بهره جست ذکر این نکته ضروری است که برای حفظ صرفه و صلاح اقتصادی از ناودانی یا جفت نبشی منقطع با کارگزاری در فواصل معین ارتفاعی استفاده میگردد در این روش دیوار در امتداد داخل صفحه از قاب جدا بوده اما در خارج از صفحه دیوار مقید به قاب میباشد.

به دلیل استفاده از میلگرد بستر در طول رج بین بلوک‌ های دیوار یکپارچگی عملکردی دیوار فراهم شده و دیوار در امتداد افق در برابر نیروی خارج از صفحه مقاوم می ‌شود و الزامات آیین ‌نامه‌ های بین ‌المللی و داخلی همچون ACI-530, ASCE 7 و استاندارد ۲۸۰۰ تامین می ‌گردد آیین نامه ACI-530 به تحصیل در رابطه با میلگرد بستر دارای الزامات مشخص به عنوان یکی از بهترین روش‌ های تسلیح سازه‌ های بنایی میباشد.

روش چهارم- میلگرد بستر و اتصالات قلاب و گیره

در این روش گیره ‌ها حسب فواصل محاسباتی به دست آمده از نرم‌ افزار معین یا فواصل تجویزی آیین نامه بر روی ستون فلزی به صورت جوش و یا برای ستون بتنی توسط پیچ و رولپلاک و رول بود و دیگر روش‌ های مقتضی نصب می‌ گردد و قلاب از درون شیار گیره عبور داده شده و بر روی میلگرد بر سر کارگذاری شده در طول به ضخامت حداکثر جابجایی نسبی طبقه یا ۰.۰۱ ارتفاع دیوار طبقه در سرتاسر ارتفاع دیوار کار گذاشته شود و سپس اقدام به بلوک چینی می ‌گردد حائز اهمیت است که اتصال قلاب و گیره ماهیت شبه مفصلی داشته و همان تخریبی به تکیه گاه‌ ها، ستون ‌ها وارد نمی ‌آورد و در نهایت مقاومت سیستم از این اتصال گسیخته می ‌گردد.

در این رج بین بلوک‌ های دیوار یکپارچگی عملکردی دیوار همچنان فراهم شده و دیوار در امتداد افق در برابر نیروی خارج از صفحه مقاوم میگردد و الزامات آیین نامه‌ های بین ‌المللی و داخلی همچون  ACI-530  استاندارد ۲۸۰۰ و غیر تامین میشود همانند روش قبل در آیین نامه ACI-530  الزامات معینی در رابطه با تسلیح توسط میلگرد بستر و اتصالات مطرح شده است.

حال برای روشن شدن موضوع در ارزیابی لرزه‌ ای چهار روش مسلح سازی تحت شرایط بارگذاری، منطقه ای، لرزه ‌ای و ویژگی‌ های مصالح یکسان با انجام آزمایش نام برده و شبیه سازی‌ های نرم ‌افزاری پرداخته میشود.

در روش اول، شاخک ‌ها قادر به جدا نمودن دیوار در امتداد داخل صفحه نبوده و در این صورت جابجایی نسبی طبقه از طریق آنها و نیز اصطکاک بین لبه تحتانی تیر و لبه فوقانی دیوار به دیوار انتقال مییابد و باعث ترک خوردگی دیوار شده و دیوار عمدتاً از بخش‌ های میانی که مسلح نمی ‌باشد دچار فروریزش میگردد.

در واقع نه تنها بهبودی در مقاومت خارج از صفحه دیوار ایجاد نمی ‌کند و جداسازی دیوار را انجام نمی ‌دهد بلکه مطابقت با آیین نامه‌ های بین‌المللی ندارد و فرو ریزش کلی نتیجه آن خواهد شد.

در روش دوم که استفاده از وال پست می ‌باشد اشاره گردید که وال پست یا به عبارت بهتر ویند پست برای بهبود عملکرد دیوار در برابر نیروی باز پا به عرصه وجود گذاشت و در مقابل زلزله به نسبت باد کارایی آنچنانی ندارد اما امروزه در صنعت ساختمان به کار بسته می ‌شود.

در این روش جابجایی نسبی طبقه توسط وال پست به دیوار منتقل می ‌شود اگرچه بلوک‌ های متصل به وال پست پیوستگی خود را حفظ می ‌نمایند اما سایر بلوک ‌ها به شدت تخریب شده و پیوستگی دیوار از دست می ‌رود که بدین سبب دیوار در امتداد خارج از صفحه دچار فروریزش موضعی عمدتاً در بلوک ‌های بین وال پست‌ ها می ‌گردد در واقع با اینکه بهبودی در مقاومت خارج از صفحه دیوار ایجاد می ‌کند اما جداسازی دیوار را انجام نمی ‌دهد و مطابقتی با آیین نامه‌ های بین ‌المللی ندارد و ریزش موضعی نتیجه آن خواهد شد.

در روش سوم که مربوط به استفاده از میلگرد بستر و اتصال U شکل است بهترین عملکرد لرزه ‌ای به سبب عدم فرو ریزش در دیوار رقم می ‌خورد در این دیوار به واسطه اتصالات لغزشی U شکل جابجایی نسبی طبقه به دیوار منتقل نمی ‌شود و دیوار بدون آسیب دیدگی نیروهای خارج از صفحه را تحمل می‌ نماید.

در این حالت میلگرد بستر به کمک دیوار آمده و شکل پذیری و مقاومت خارج از صفحه آن را ارتقا می ‌دهد که اگر حتی به هر دلیلی بخشی از جابجایی نسبی طبقه به دیوار منتقل شد انسجام دیوار حفظ شده و فروریزش خارج از صفحه اتفاق نمی ‌افتد در واقع بهبود در مقاومت خارج از صفحه دیوار ایجاد می ‌کند جداسازی دیوار اتفاق می ‌افتد مطابقت با آیین نامه‌ های بین ‌المللی دارد و فروریزش اتفاق نمی ‌افتد.

چهارم که به استفاده از میلگرد بستر و اتصالات قلاب و گیره برمی‌ گردد عملکرد لرزه بسیار خوبی به واسطه می‌ نشاند اتصال قلاب و گیره همانند تکیه‌ گاه مفصلی عمل نمود و اجازه دوران صفحه دیوار در برابر نیروی خارجی از صفحه را می ‌دهد و با وجود اتصال سیستم میلگرد بسته را قلاب و گیره به ستون ‌ها عمده جابجایی نسبی طبقه به دلیل ساختار طراحی خاص قلاب و گیره به دیوار منتقل نمی ‌شود و دیوار بدون آسیب دیدگی نیروهای خارج از صفحه را تحمل می ‌نماید.

در این روش میلگرد بستر کارگزاری شده در دیوار به کمک اتصالات شکل پذیری و مقاومت خارج از صفحه آن را ارتقا می ‌دهد انسجام دیوار را ثمر می ‌دهد تطابق کامل و آیین نامه ‌های بین ‌المللی و داخلی را نشان می ‌دهد.

و در نهایت از فروریزش دیوار جلوگیری می ‌نماید با مقایسه چهار روش فوق می‌ توان اینگونه برداشت نمود که روش‌ های سوم و چهارم به عبارت بهتر استفاده از میلگرد بستر به همراه اتصالات لغزشی U شکل و استفاده از میلگرد بسته به همراه مجموعه قلاب و گیره در افزایش مقاومت دیوار در برابر نیروهای خارج از صفحه دیوار و به طبع کاهش احتمال فروریزش دیوار نقش پررنگ و بسزایی به نسبت دیگر روش‌ های نام برده با فرمت ‌های نسبی مختلف دارا میباشند.

حال لازم است وال پست و میلگرد بستر از منظر سابقه آیین نامه‌ های موجود تحت بررسی قرار گیرد از منظر آیین نامه ‌های موجود بین المللی آیین نامه‌ های ACI530, Eurocode 6, Eurocode 8, FEMA 307, CSA S304 کانادا، IITK-GSDMA   هندوستان, NCC استرالیا، EAD 170008, آیین نامه انگلستان و … به موضوع میلگرد بسته و قطعات اتصالی به نحوی میپردازد در صورتی که در مورد وال پست یا ویند پست یا وادار در آیین نامه‌ های بین ‌المللی اجاره نشده است و این خود نکته مهمی باشد که وال پست فاقد پشتوانه علمی در زمینه مسلح سازی دیوار جهت مقاومت در برابر نیروی زلزله می ‌باشد اما میلگرد بستر در امر مسلح سازی در برابر نیروی زلزله دارای سابقه علمی و تجربی است و این یکی از مزایای برجسته آن می ‌باشد.

از منظر آیین نامه ‌های موجود داخلی آیین نامه‌ های مبحث هشتم مقررات ملی ساختمان استاندارد ۲۸۰۰ ویرایش چهارم ضابطه شماره ۷۲۹ سازمان برنامه و بودجه کشور ضابطه شماره ۸۱۹ مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی پیوست ششم استاندارد ۲۸۰۰ تفسیر و ویرایش جدید ضابطه شماره ۲۹ سازمان برنامه و بودجه کشور به موضوع میلگرد بستن و قطعات اتصالی از منظر اجرایی و طراحی پرداخته‌ اند در صورتی که صرفاً ضابطه شماره ۸۱۹ مرکز تحقیقات راه مسکن و شهرسازی و پیوست ششم استاندارد ۲۸۰۰ به موضوع در بین آیین نامه ‌های داخلی سندیتی داده است.

مبحث هشتم مقررات ملی ساختمان به معرفی میلگرد بستر اشاراتی دارد استاندارد ۲۸۰۰ ویرایش چهارم از آنجا که به عنوان مرجع مباحث مربوط زلزله که صنعت ساختمان شناخته می‌شود به موضوع اهمیت طراحی لرزه اجزای غیر سازه‌ای می‌پردازد ضابطه شماره ۷۲۹ سازمان برنامه و بودجه کشور به طور تخصصی به عنوان دستورالعمل طراحی دیوارهای مسلح شده به میلگرد بستر است.

البته مباحث اجرایی دیوارهای مسلح شده میلگرد بستر گریزی می‌زند ضابطه شماره ۸۱۹ مرکز تحقیقات راه مسکن و شهرسازی به صورت مصور و با ارائه جداول محاسباتی معین متعدد طراحی کاربردی میلگرد بستر و وال پست را به عنوان خط مشی خود قرار داده است پیوست ششم استاندارد ۲۸۰۰ تحت عنوان طراحی لرزه ‌ای و اجرای اجزای غیرسازی معماری به طور نظری و اجرایی به مقوله ‌های میلگرد بستر و وال پست و شرایط و الزامات آنها و اتصالات گوناگون مربوطه به عنوان جدیدترین آیین نامه موجود در زمینه طراحی و اجرایی می ‌پردازد.

در این آیین نامه استفاده از وال پست به همراه میلگرد بستر تحت شرایطی تکلیف شده است حائز اهمیت است که ضابطه شماره ۷۲۹ سازمان برنامه و بودجه کشور تحت عنوان راهنمای طراحی لرزه دیوارهای بنای غیر سازه‌ای مسلح به میلگرد بستر برای پروژه‌ های عمرانی که منابع مالی آن از ردیف ‌های اعتباری قوانین بودجه سنوااتی تامین میگردد مناسب میباشد و پیوست ششم استاندارد ۲۸۰۰ تحت عنوان طراحی لرزه ‌ای و اجرای اجزای غیر سازه معماری برای پروژه‌ های ساخت و ساز شهری مناسب است.

بهتر است برای تنویر موضوع به برخی مباحث ضابطه شماره ۷۲۹ سازمان برنامه بودجه کشور ورود نماییم. در این ضابطه به مضامین طراحی با جزئیات مربوطه و اجرای دیوارهای مسلح شده پرداخته شده است به نحوی که با مرور آن میتوان به طراحی دیوار مسلح شده با میلگرد بستر پرداخت ذکر این نکته ضروریست که این ضابطه بر اساس آیین نامه ACI-530 تحریر شده تا مرجع درستی برای جامعه مهندسی کشور بالاخص جهت طراحی پروژه‌ های عمرانی باشد در این ضابطه به اهمیت مبحث تقویت دیوارهای بنایی غیر سازه ای اشاره شده است.

استفاده از مصالح بنایی در ساخت و ساز به طور گسترده در بسیاری از کشورها از جمله ایران مرسوم است و آن به ویژگی‌ های مناسب این نوع مصالح از جمله دوام، ظاهر، خصوصیات صوتی و حرارتی مناسب و … بر میگردد که همچنان کارآمدی خود را حفظ نمود اما دو نقطه ضعف عمده وزن بالا و شکل پذیری پایین از منظر لرزه ‌ای را دارا می‌ باشد.

در سالیان اخیر با تولید آجرهای مجوف بلوک‌ های توخالی و سفال مشکل وزن آن تا حدی درمان شده اما مشکل عدم شکل پذیری آن همچنان پا برجا است و مصالح بنایی ترد بدون تسهیلات معضل می ‌باشد مسئله دیگر رفتار لرزه نا مناسب دیوارهای بنایی است و آن از اتصال نامناسب دیوارها به سازه باربر جانی اصلی نشات می ‌گیرد.

در روش ‌های اجرایی اخیر به واسطه عدم رعایت الزامات و آگاهی به موضوع در حین زلزله تغییر مکان‌ های جانبی سیستم باربر جانبی به دیوارهای غیر سازه‌ ای منتقل می ‌گردد و از آنجا که دیوارها در برابر تغییر شکل از ظرفیت کمی برخوردار می ‌باشند در داخل صفحه خود دچار آسیب شد و دیوار مستعد فروریزش خارج از صفحه می ‌گردد.

حائز اهمیت است که حسب تجربیات گذشته و مطالعات اسناد معتبر جهانی دیوارهای بنایی غیرسازه ‌ای جهت تامین شکل پذیری باید دارای حداقل تسلیح باشد و از طرف دیگر دیوار از سازه اصلی با اتصالات مناسب جدا گردد که در این راستا تقویت لرزه دیوارهای بنایی غیر سازه‌ای با استفاده از میلگرد بستر به عنوان یکی از روش‌ های مسلح سازی مورد تاکید قرار گرفته است تا عملکرد دیوارهای بنایی غیر سازه ‌ای در معرض نیرو های خارج از صفحه ناشی از بادهای لرزه‌ ای و باد بهبود یابد.

تعبیه  میلگرد های بستر خرپایی با نردبانی به صورت افقی با استفاده از میلگردهای آج دار در امتداد قائم یا افقی یا ترکیبی از این روش‌ ها با استفاده از صفحات پلیمر مسلح و شبکه ‌ها یا صفحات فولادی در زمره مسلح سازی دیوار بنایی قرار می ‌گیرد مزیت‌ های استفاده از میلگرد بستر دفن آن در ملات بستر و عدم نیاز به دوغاب ریزی عدم ارتباط به شکل واحدهای بنایی امکان استفاده در دیوارهای ساخته شده با واحدهای بنای سوراخ‌ دار می ‌باشد در سازه‌ های بنایی به مانند سازه‌ های بتنی به واسطه ضعف مصالح بنایی در تحمل تنش ‌های کششی از میلگردهای فولادی یا میلگردهای بستر استفاده میشود.

از جمله مزیت ‌های دیوارهای بنایی مسلح می ‌توان به وابستگی کم مقاومت دیوار به نوع ملات عدم وابستگی به چیدمان واحدهای بنایی بهبود قابل توجه در شکل پذیری و قابلیت جذب انرژی دیوار و کاهش ترک ‌های جمع شدگی و تغییر شکل ‌های حرارتی اشاره نمود در دیوارهای پهنایی غیر مسلح بروز ترک به معنای گسیختگی دیوار است در حالی که بروز ترک در دیوارهای بنایی مسلح مجاز بوده تمامی تحلیل‌ها بر اساس مقطع ترک خورده دیوار انجام می ‌شود و از انسجام بهتر در مقابل زلزله برخوردار می ‌باشد.

می ‌توان دیوارهای بنایی را با استفاده از FRP نیز مسلح نمود اما این روش پرهزینه بود و باید تمهیدات خاصی برای عملکرد دراز مدت آن و مقاومتFRP در برابر آتش سوزی اندیشیده شود به همین دلیل معمولاً از FRP برای بهسازی دیوارها استفاده می‌ گردد دیوارهای بنایی همانند دیوارهای نبشی در زمینه مشکل پذیری و قابلیت جذب انرژی به مکانیزم خرابی دیوار وابسته می‌ شود به گونه ‌ای که دیوارهای با مکانیزم خرابی خمشی کنترل شونده با خمش به نسبت دیوارهای با مکانیزم خرابی برشی کنترل مکانیزم شونده با برش رفتار مناسب ‌تری دارند.

در ضابطه شماره ۷۲۹ سازمان برنامه و بودجه کشور به تفصیل ویژگی ‌های مصالح مرتبط دیوار، روابط طراحی و موضوع میلگرد بستر تشریح شده است که توصیه می ‌گردد مباحث این ضابطه به دقت مورد مطالعه قرار گیرد بهتر است گریزی به معرفی میلگرد بسته در ضابطه موصوف بزنیم.

میلگرد بستر المان فولادی می‌باشد که در بند بستر دیوار قرار می ‌گیرد میلگرد بستر می ‌تواند یک میلگرد آجدار معمولی باشد اما معمولاً میلگرد بستر به صورت دو مفتول ساده و یا آج دار بوده که توسط یک مفتول میانی به هم متصل می ‌باشند اگر مفتول میانی به شکل ۷ و ۸ باشد به آن میلگرد بستر خرپایی اطلاق می ‌شود و اگر به شکل عمود بر مفتول طولی باشد به آن میلگرد بستر نردبانی می ‌گویند.

بدیهی است میلگرد بستر خرپایی از میلگرد بستن نردبانی سخت بیشتر از میلگرد بستر خرپایی استفاده می ‌گردد میلگرد بستر باید به شکل کامل در داخل ملات بستر مدفون شود تا پیوستگی بین میلگرد بستر و واحدهای بنایی توسط ملات فراهم شود. گام مفتول ‌های میانی حداکثر به ۴۰ سانتی ‌متر محدود می ‌گردد اتصال نمای آجری توسط میلگرد بسته با اتخاذ تدابیر خاص همچون قطعه نماد و جزئی یا میلگرد بستر سه مفتولی میسر می ‌گردد در زیر به مزایای به کار بردن میلگرد بستر اشاره می ‌گردد.

• مقاومت و شکل پذیری خمش خارج از صفحه دیوار را افزایش می ‌دهد.
• مقاومت برشی داخل صفحه دیوار را تقویت می ‌نماید.
• عرض و فواصل ترک‌ های ناشی از جمع شدگی و تغییر شکل‌ های حرارتی را کنترل می ‌نماید.
• انسجام دیوار در حین زلزله را افزایش می‌دهد که به تبع آن از فروریزش خارج از صفحه دیوار جلوگیری می‌ شود.
• شکل پذیر دیوار بهبود می ‌یابد.
• اتصال مکانیکی برای نمای بنایی توسط میلگرد بستر فراهم می ‌گردد.
• به استفاده از واحد های بنایی با هندسه ویژه به منظور افزایش مقاومت دیوار نیاز نمی ‌باشد.
• به تزریق دوغاب به عنوان یکی از روش ‌های افزایش مقاومت واحدهای بنای دیگر نیازی نیست.
• تغییر روند ساخت دیوار منتفی می ‌باشد و همانند روش معمول دیوار چینی انجام می ‌شود.
• می ‌توان به صورت قائم نیز از میلگرد بستر استفاده نمود.
• اتصال دیوارهای دوجداره از طریق میلگرد بستر و قطعات اتصالی خاص فراهم می ‌گردد.
• اطراف بازشوها توسط میلگرد وسط قطعات اتصالی مسلح می ‌گردد.
• چون میلگرد بستر قطر مفتول کوچکی دارد و از طرفی ساختاری شبکه‌ ای بر آن مصداق می ‌نماید بنابراین طول مهاری و همپوشانی کمتری نیاز می ‌باشد.
• دیوارهای متقاطع توسط میلگرد بستر به هم با تدابیر خاص متصل می ‌گردد.
• مقاومت خمشی در دیوارهای با عملکرد دو طرفه و دیوارهای دهانه افقی به وسیله میلگرد بسته بهبود می ‌یابد.
• عملکرد صفحه دیوار در دیوارهای دهانه قائم توسط میلگرد بستر بهبود می‌ یابد و در نتیجه ترک‌ های احتمالی کاهش می ‌یابد و منجر به بهبود عملکرد خارج از صفحه دیوارهای دهانه قائم می ‌شود.

فرایند تولید میلگرد بستر آویژه

کلاف مفتول مرغوب از شرکت ‌های معتبر تولیدی همچون ذوب آهن اصفهان، ابهر، میانه، بستان آباد و … جهت ساخت میلگرد بستر آویژه تهیه می ‌گردد و با توجه به نوع مواد اولیه و قطر مفتول تهیه شده طی عملیات کشش و حرارتی به قطر مورد نظر مفتول ( ۴ میلی ‌متر، ۳.۷۵ میلی ‌متر یا قطر دلخواه) و مقاومت استاندارد دست می‌ یابیم.

پس از آنکه قطر مورد نظر برای مفتول حاصل شد توسط دستگاه‌ های اتوماتیک یا نیمه اتوماتیک عملیات صاف کردن مفتول و سپس آجدار نمودن آن مطابق استاندارد ASTM انجام می ‌پذیرد. البته جزئیات فرایند اجرایی با توجه به استفاده از دستگاه‌ های اتوماتیک یا نیمه اتوماتیک دچار تفاوت ‌هایی می‌ شود.

حال باید توسط دستگاه ‌های جوش مخصوص، عملیات جوشکاری خرپایی میانی به جفت مفتول آماده شده انجام شود تا میلگرد بستر آویژه به مرحله آبکاری برسد. در این مرحله بسته به سفارش از آبکاری گرم یا سرد طبق مشخصات به جهت جلوگیری از زنگ زدگی و خوردگی فولاد استفاده می ‌کنیم.

حائز اهمیت است که در تمامی مراحل تولید میلگرد بستر آویژه، عملیات کنترل و نظارت کیفی جهت اطمینان از تامین ویژگی‌ های فیزیکی،  فنی و مکانیکی محصول مطابق مشخصات و استاندارد بین المللی به دقت انجام می‌ شود.

علاوه بر تولید میلگرد بستر آویژه در کارخانه و کارگاه‌ های تولیدی زیر مجموعه، سایر اقلام همچون قطعات قلاب، گیره، نبشی، ناودانی، هشتگیر، قطعه دو جزئی نما، قطعه نما مثلثی، بست تخت، بست رادیکالی، وال پست و … نیز به موازات در کارگاه‌ های تولیدی مربوطه تولید می ‌شود. پس از طی مراحل تولید، بسته ‌بندی مناسب اقلام تولیدی و انتقال به انبار جهت ارسال به اقصی نقاط ایران انجام می ‌شود.

مشخصات فنی بر شمرده شده در ضابطه شماره ۷۲۹ سازمان برنامه و بودجه کشور

• قطر مفتول حداقل به ۴ میلی ‌متر و حداکثر به نصف ضخامت ملات بستر محدود شده است. معمولا ضخامت ملات بستر از ۱۰ میلی‌ متر می ‌باشد بنابراین از مفتول با ضخامت ۴ تا ۵ میلی‌ متر باید استفاده شود.
• در دیوارهای با بلوک AAC که دارای بند بستر نازک کمتر از ۳ میلیمتر می ‌باشد از میلگرد بستر خاص با مقطع مستطیلی با شرط دفن کامل مفتول در ملات بستن نازک استفاده می ‌گردد.
• در ساخت مفتول ‌های میلگرد بستر باید از فولادی با حداقل تنش تسلیم ۴۵۰ مگا پاسکال و حداقل تنش نهایی ۵۵۰ مگا پاسکال به شرط حفظ نسبت تنش نهایی به تنش تسلیم بزرگتر مساوی ۲ استفاده گردد.
• جهت جلوگیری از خوردگی میلگرد بستر از پوشش گالوانیزه یا اپوکسی استفاده می ‌شود.
• جهت پیوستگی بهتر ملات و میلگرد بستر از مفتول طولی آجدار در تولید میلگرد بستر استفاده می شود.
• حداقل پوشش میلگرد بستر استفاده نشده در دیوار در شرایط مرطوب برابر ۱۵ میلی‌ متر در شرایط مجاورت خاک یا هوا برابر ۱۵ میلی ‌متر و در شرایط غیر آنها برابر ۱۰ میلی‌ متر می ‌باشد. پوشش میلگرد بستر توسط ملات بستر تامین می ‌شود. طوری که ضخامت ملات بستر باید حداقل پوشش فوق الاشاره را فراهم نماید و در نتیجه عرض میلگرد بستر باید به گونه‌ا ی انتخاب شود که در هر طرف آن حداقل پوشش نامبرده از لبه دیوار رعایت گردد.
• در شرایط متعارف حداقل طول همپوشانی دو میلگرد بستر در یک رج ۷۵ برابر قطر مفتول با ۳۰ سانتی‌ متر می‌ باشد اگر از میلگرد بستر صرفاً برای حفظ انسجام و کنترل ترک‌ های دیوار استفاده شود آنگاه حداقل طول همپوشانی ۵۰ برابر قطر مفتول یا ۲۰ سانتی‌ متر می ‌باشد. جهت همپوشانی بهتر می ‌توان خرپایی میانی میلگرد بستر را برش داد. حائز اهمیت است که وصله دو میلگرد بستر متوالی نباید در یک راستای عمودی باشد.
• توصیه می ‌شود برای رعایت الزامات و جایگذاری مناسب ‌تر میلگرد بستر بر روی واحد بنایی از میلگرد بستری با عرض ۳ سانتی‌ متر کمتر از ضخامت دیوار استفاده شود.
• در محل درز ‌های دیوار اعم از درز ‌های جدا کننده حرارتی و انقطاع، باید میلگرد بستر را قطع نمود تا دیوار آزادانه مجاز به تغییر شکل در محل درز ‌ها باشد.
• حداکثر فاصله عمودی میلگردهای بستر ۴۵ سانتی‌ متر یا یک ردیف در میان می ‌باشد.
• اگر بعد کوچک بازشو بیشتر از ۵۰ سانتی ‌متر باشد باید در اولین بند بستر تحتانی و فوقانی بازشو از میلگرد بستر استفاده نمود.
• رویه میلگرد بستر باید تمیز باشد تا اثر سو برچسبندگی فولاد و ملات ایجاد نشود.
• توصیه می ‌شود به منظور اجرای بهتر، ابتدا میلگرد بستر بر روی واحد بنایی گذارده شود. سپس ملات بر روی آن و واحد بنایی پخش شود تا از آنجایی که سطح واحد بنایی نا منظم است، پیرامون میلگرد بستر را پر نماید و پیوند مناسب میلگرد بستر با واحد بنایی برقرار شود. در روش دوم یک لایه نازک ملات بر روی واحد بنایی پخش شده سپس میلگرد بستر جاگذاری می ‌گردد و در نهایت لایه نازک دیگری از ملات بر روی میلگرد و از سر کارگذاری شده پخش می‌شود این روش چون لایه‌ های نازک ملات به سرعت آب خود را از دست داده و چسبندگی خوبی بین لایه‌ های نازک و واحد بنایی برقرار نمی ‌شود از قرار دادن میلگرد بستر با فشار در درون ملات باید پرهیز شود چون فضای خالی بین میلگرد بستر و ملات ایجاد می‌ شود.
• اتصالات میلگرد بستر همچون گیر قلاب و غیره در صورتی که در معرض رطوبت قرار گیرند باید همانند میلگرد بستر دارای پوشش گالوانیزه باشند.

در فصل ۶ ضابطه شماره ۷۲۹ به تفصیل در رابطه با الزامات اجرایی بر اساس مفاد Eurocode 6 پرداخته شده از و صرفاً به اهم نکات اشاره می ‌گردد:

• ضخامت دیوارهای داخلی و خارجی تحت هیچ شرایطی نباید کمتر از ۱۰ سانتی ‌متر و ۱۵ سانتی ‌متر باشد.
• اتصال دیوار به کف معمولاً از طریق ملات بستر به صورت مفصلی فراهم می ‌گردد که در صورت به کار بردن اتصالات مکانیکی، اتصال گیردار پدیدار می ‌شود.
• اتصال دیوار به سقف به صورت مفصلی می ‌باشد به صورتی که در جهت عمود بر صفحه برای دیوار قید ایجاد کرده و در جهت صفحه دیوار به صورت لغزشی و بدون قید باشد.
• اتصال دیوار به سقف از طریق نبشی (جفت) و یا ناودانی گالوانیزه به صورت منقطع در طول دیوار با فواصل حداکثری ۱.۵ از هم می ‌تواند باشد حداقل عرض بال نبشی ناودانی ۴ سانتی ‌متر است به گونه ‌ای که ۳ سانتی ‌متر آن در تماس با دیوار و ۱ سانتی ‌متر در تماس با لایه جدا کننده سقف از دیوار می ‌باشد.
• اتصال دیوار به ستون یا به دیوار سازه ‌ای به طرق مختلف امکان ‌پذیر است.
• هرگاه جابجایی نسبی طبقه بیش از ۰۰۳ باشد باید دیوارهای غیر بارور داخلی و پیرامونی از سیستم باربری جانبی سازه جدا شود.
• باید فاصله بین ستون و دیوار به اندازه حداکثر جابجایی نسبی طبقه در زلزله طرح با دوره بازگشت ۴۷۵ سال با لایه جدا کننده نرمی همانند پشم سنگ و … به ضخامت ۲ تا ۶ سانتی ‌متر در سازه ‌های متعارف پر شود.
• اتصال دیوار به ستون باید به گونه ‌ای باشد که هیچ قیدی در برابر نیروهای داخل صفحه دیوار فراهم نشود تا جابجایی سیستم باربری جانبی بر اثر زلزله، نیروی اضافی بر دیوار اعمال ننماید.
• سه نوع اتصال جدا شده دیوار به ستون متداول از قبیل اتصال جدا شده با قلاب پوششی جدا کننده، اتصال جدا شده با قلاب آکاردئونی و اتصال جدا شده با نبشی و یا ناودانی را می‌ توان ذکر نمود.
• اتصال جدا شده با قلاب با پوشش جدا کننده از یک هسته فولادی گالوانیزه و یک پوشش پلاستیکی از جنس پی ‌وی ‌سی تشکیل شده که حداقل ۲۰ سانتی ‌متر آن در بند بستر قرار می ‌گیرد و انتهای دیگر قلاب به ستون پیچ یا پاجوش می‌ شود. هسته فلزی نباید تا انتها داخل پوشش پلاستیکی داخل شود تا آزادی حرکت لغزشی در دو جهت در داخل پوشش پلاستیکی برای هسته در هنگام زلزله فراهم آید.
• اتصال جدا شده با قلاب آکاردئونی از یک قلاب فولادی گالوانیزه با شکل هندسی آکاردئونی انعطاف پذیر تشکیل شده که به واسطه شکل منعطف خود نیروهای بسیار ناچیزی را در امتداد صفحه به دیوار منتقل می ‌نماید و در بند بستر قرار می‌ گیرد و انتهای قلاب به ستون به پیچ یا جوش می ‌شود. این اتصال به واسطه شکل منعطف خود نیروهای بسیار ناچیزی را در امتداد صفحه به دیوار منتقل می‌نماید انتهای قلاب حداقل ۱۰ سانتی ‌متر در داخل ملات بستر مدفون می ‌شود. نقطه ضعف این اتصال، تغییر شکل‌ های پلاستیکی شدید در سیکل زلزله است.
• اتصال جدا شده با نبشی و یا ناودانی از دو عدد نبش یا یک ناودانی جدا کننده تشکیل شده و این اتصال کاملا مشابه اتصال جدا شده دیوار به سقف است با این تفاوت که امتداد لبه مقید شده در دیوار در این حالت به صورت قائم است این اتصال ستون یا دیواره برشی بتنی به پیچ شده و به ستون فولادی جوش می ‌گردد باید توجه نمود که عرض بال جفت نبش یا ناودانی طوری طراحی گردد که دو برابر ضخامت لایه جدا کننده به اضافه ۳ سانتی ‌متر را پوشش دهد.
• اگر جابجایی یه طبقه کمتر از ۰۰۵ باشد می ‌توان از قلاب و گیره برای اتصال دیوارهای غیر باربر داخلی پیرامونی سازه استفاده نمود. در صورت تایید عملکرد بر اساس نتایج عددی و یا آزمایشگاهی، استفاده از اتصال قلاب و گیره در جابجایی نسبی طبقه بیشتر از ۰.۰۰۵ هم امکان پذیر است قلاب از جنس فولاد گالوانیزه با قطر حداقل ۳.۵ میلی‌ متر و گیره از جنس فولاد گالوانیزه با ضخامت ۲ میلی ‌متر می ‌باشد.
• اتصال دیوار به دیوار به دو طریق اتصال با استفاده از پیوند بنایی (لابند واحد های بنایی) و اتصال با استفاده از قلاب میلگرد بستر امکان‌ پذیر است.
• در اتصال با استفاده از پیوند بنایی از تنظیم چیدمان میلگرد بستر در محل اتصال بهره گرفته می ‌شود.
• در اتصال با استفاده از پیوند بنایی باید دو دیوار هم زمان ساخته شوند در غیر این صورت باید بلوک ‌ها از نوع حفره قائم بود و حفره اتصال با دوغاب پر شود. نوع اتصال به صورت مفصلی می ‌باشد. توصیه می ‌گردد میلگرد های بستر دو دیوار متعامد تا انتهای دیوار به شکل مستقیم امتداد یابد و جهت سهولت در تعبیر میلگرد های بستر بهتر است میلگرد بستر دو دیوار در رج های متوالی قرار گیرند.
• روش اجرا در اتصال مفصلی به این صورت است که در رج فرد بلوک‌ امتداد اصلی تا انتهای دیوار کار گذاشته شده و میلگرد بستر در این امتداد تا انتهای دیوار گذارده شده و بلوک امتداد متعامد از بر بلوک رج فرد چیده می ‌شود و در رج زوج بلوک امتداد متعامد تا انتهای دیوار کار گذاشته شده و میلگرد بستر در این امتداد تا انتهای دیوار گذارده شده و بلوک امتداد اصلی از بر بلوک رج زوج چیده می ‌شود.حفره اتصال باید با دوغاب پر گردد البته اگر هر دو دیوار همزمان اجرا شود نیازی به پر کردن حفره اتصال با دوغاب نیست.
• برای اتصال دیوار عمود بر دیوار ممتد نیز از روش فوق استفاده می ‌شود به گونه ‌ای که اتصال در دیوار قطع شده از نوع مفصلی و در دیوار ممتد از نوع گیردار می ‌باشد. البته باید میلگرد های بستر دیوار ممتد به صورت پیوسته در محل اتصال ادامه یافته و قطع نشود.
• اگر انتهای مفتول ‌های طولی میلگرد بستر به صورت خم ۹۰ درجه تبدیل شوند و حفره اتصال نیز با دوغاب پر گردد ماهیت اتصال با استفاده از پیوند بنایی از مفصلی به گیردار تبدیل می ‌گردد.
• در اتصال گیردار با جزئیات فوق باید طول دیوار تکیه ‌گاهی در هر طرف اتصال حداقل ۵ برابر ضخامت دیوار باشد در غیر این صورت، اتصال صرف نظر از جزئیات به کار رفته، به صورت مفصلی می‌ باشد.
• گیردار بودن اتصال دیوار به دیوار باعث انتقال بارهای لرزه ‌ای از سیستم باربر جانبی به دیوارها نمی ‌شود چون دو دیوار در امتداد صفحه خود از سیستم باربر جانبی جدا گردیده اند.
• روش اجرا در اتصال گیردار به این صورت است که در رج فرد، بلوک امتداد اصلی تا انتهای دیوار چیده نشد و میلگرد بستر با خم ۹۰ درجه انتهایی در این امتداد تا انتهای دیوار کار گذاشته می ‌شود و بلوک امتداد متعامد از بر بلوک رج فرد چیده می‌ شود و این بار در رج زوج ، بلوک امتداد متعامد تا انتهای دیوار چیده می ‌شود و میلگرد بستر با خم ۹۰ درجه انتهایی در این امتداد تا انتهای دیوار کار گذاشته می ‌شود و بلوک امتداد اصلی از بر بلوک زوج چیده می ‌شود.

طراحی دیوار مسلح به میلگرد بستر در آیین نامه و ضابطه‌ های بین ‌المللی به سه روش کلی انجام می‌ شود:

الف –  تجویزی که به صورت بلوک یک رج در میان استفاده می ‌شود و هیچ ارتباطی با طبقه یا منطقه ندارد.

ب –  بر مبنای ضخامت دیوار که آیین نامه‌ های مختلف ظرف مختلفی اعلام می ‌کنند مثلاً ۰.۰۰۰۷ ضخامت دیوار در این روش نیز وابسته به نیرو و مشخصات دیوار نیست.

ج – روش محاسباتی در این روش به صورت کامل بر مبنای نیروهای اعمال شده و وزن بردار و مقاومت دیوار قابل محاسبه می ‌باشد.

تاریخچه و منابع علمی میلگرد بستر

میلگرد بستر اولین بار سال ۱۸۱۳ میلادی در کشور انگلیس مورد استفاده قرار گرفت و حدود ۷۰ سال پیشینه اجرایی در امریکا دارد. با اینکه آیین نامه اصلی میلگرد بستر ACI530 آمریکا است اما در آیین نامه EUROCODE 6 اروپا هم از این محصول نام برده شده است محصول برای اولین محصول برای اولین بار در کشور در مبحث ۸ مقررات ملی ساختمان سال ۱۳۹۲ تحت عنوان طرح و اجرای ساختمان های با مصالح بنایی معرفی بنایی غیر سازه ای مسلح به میلگرد بستر در سال ۱۳۹۵ گردید.

که پیرو آن ضابطه ۸۱۹ با موضوع راهنمای طراحی سازه ‌ای و جزئیات اجرای دیوارهای غیر سازه‌ ای در سال ۱۳۹۷ توسط مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی تدوین شد و پیوست ۶ آیین نامه طراحی و ساختمان ‌ها در برابر زلزله استاندارد ۲۸۰۰ (ویرایش چهارم)( ضابطه ۸۴۸) با عنوان طراحی لرزه‌ ای و اجرای اجزای غیر سازه‌ ای معماری توسط وزارت راه شهرسازی ابلاغ شد.

 

مشخصات میلگرد بستر

میلگرد بستر از دو مفتول آجدار ( یک جفت مفتول طولی صاف و یک آجدار) مستقیم و خرپایی میانی با قطر ۴ میلی متر با مقاومت بیشتر از میلگرد AIV مطابق استاندارد مورد اشاره در پیوست ۶ آیین نامه ۲۸۰۰ (ویرایش ۴) در طول ۳ متر و عرضهای ۵.۵ و عرض ۱۱ و۱۵ سانتی متری و عرض ۱۵ و میلگرد بستر با پوشش گالوانیزه جهت افزایش طول عمر و‌جلوگیری  از خوردگی تولید می گردد.

طراحی مصرف میلگرد بستر

مقدار مصرف دقیق میلگرد بستر در پیوست ۶ ایین نامه ۲۸۰۰ (ویرایش ۴) معین نشده و صرفاً به حداکثر فاصله یک متری دو میلگرد بستر در ارتفاع و حداقل سطح مقطع در برابر ۰.۰۰۰۳ سطح مقطع موثر دیوار در برش خارج از صفحه بسنده شده است

لیکن دو روش در ایین نامه ACI530 به عنوان ماخذ اصلی بر شمرده شده است که در روش اول به صورت عمومی استفاده از میلگرد بستر در ارتفاع با ۴۰ سانتی‌ متر از هم و روش بعدی استفاده از رول بولت است.

قطر رول بولت باید حداکثر ۵ میلی ‌متر باشد و طول  آن ۲ برابر ضخامت لایه کاور بتن است. برای اینکار ابتدا سوراخی به عمق رول بولت و قطر رول بولت ایجاد می ‌کنیم رول بولت در داخل سوراخ قرار می‌ دهیم سپس شروع به بستن آن می ‌کنیم.

 

نصب گیره روی سازه بتنی روش سوم

این روش کامل ‌ترین و مطمئن ‌ترین راه برای نصب گیره است و کمترین آسیب را به ستون می ‌رساند ابتدا یک سوراخ به قطر و طول رول بوت ایجاد می ‌کنیم .داخل سوراخ توسط باد تمیز می ‌کنیم سپس رول بولت را به چسب اپوکسی آغشته می ‌کنیم و داخل سوراخ قرار می ‌دهیم در مرحله بعد مهره رول بولت را می ‌بندیم منتظر می ‌مانیم تا چسب عمل کند.

نصب گیره بر روی سازه بتنی روش چهارم

روش آخر نصب گیره روی پلیت انتظار می ‌باشد

ضخامت پلیت انتظار حداقل ۳ میلی ‌متر و طول آن ۱۷ سانتی ‌متر باید باشد.

بعد از بتن‌ ریزی به راحتی می ‌شود گیره را بر پلیت انتظار جوش داد. فواصل پلیت انتظار یا باید به صورت یک رج در میان و یا به صورت محاسبه یا نرم ‌افزار اختصاصی تعیین گردد.

نصب گیره بر روی ستون بتنی

فاصله بین گیره‌ ها بر مبنای طراحی پایه یا به صورت یک درج در میان و یا خواصی که طراح منظور نموده است اجرا می‌ گردد. روش نصب روی سازه بتنی به این صورت می‌ باشد که اول محل اجرای دیوار را مشخص می ‌کنیم با استفاده از تراز یا شاقول خط نصب را ایجاد می ‌کنیم سپس شروع له علامت گذاری می کنیم.

جهت نصب گیره روی ستون بتنی طبق آیین نامه چند روش توصیه می ‌گردد روش اول اینکه با پیچ و رول پلاک پلاستیکی گیره را نصب می ‌کنیم.

طول پیچ، بسته به ضخامت لایه کاور تغییر می ‌کند و حداقل دو برابر ضخامت لایه کاور بتن است. قطر پیچ هم حداکثر باید ۵ میلی‌ متر باشد برای نصب اول علامت گذاری می‌ کنیم بعد با استفاده از دریل سوراخی به عمق پیچ ایجاد می ‌کنیم. رول پلاک را در داخل سوراخ قرار می‌ دهیم و پیچ را می‌ بندیم.

 

فرایند تولید میلگرد بستر آویژه

این کار با تهیه مواد اولیه مرغوب آغاز می ‌گردد. تهیه مواد از شرکت‌ های معتبر تولید کننده مانند مفتول ذوب آهن، مفتول ابهر، مفتول بستان آباد و … انجام می ‌گردد .مواد به نسبت قطری و نوعی که دارد بر روی آن عملیات کششی و یا در صورت نیاز عملیات حرارتی انجام شده به قطر مورد نیاز ۴ یا ۳.۷۵ و یا هر قطر دیگری که لازم باشد رسانده می ‌شود. در این مراحل باید عملیات کنترل و نظارت به خوبی انجام شود تا خواص مکانیکی مفتول حفظ گردد.

پس از مراحل فوق عملیات صاف کردن مفتول با دستگاه‌ های اتوماتیک و یا نیم اتوماتیک بسته و به نوع سفارش انجام و سپس عملیات آج زنی مطابق با ASTM انجام و بر حسب اینکه از دستگاه اتوماتیک استفاده شود یا دستگاه نیمه اتوماتیک نحوه انجام کار متفاوت است.

پس از مراحل جوشکاری میلگرد بستر آویژه تولید شده قسمت به آبکاری برده شده و بر حسب سفارش از آبکاری گرم یا آبکاری سرد استفاده می ‌گردد در طی تولید میلگرد بستر در تمام مراحل کنترل کیفی انجام می ‌گردد پس از طی مراحل تولید برای بسته ‌بندی و استفاده به انبار انجام می گردد.

خرید میلگرد بستر

همانطور که گفته شد میلگرد بستر دارای دو نوع نردبانی و خرپایی می‌ باشد و هر دوی آنها در ساخت و ساز استفاده می ‌شوند و باعث مقاومت ساختمان می‌ شوند که در این بین نوع خرپایی دارای استحکام بسیار بالاتری می ‌باشد. برای خرید انواع میلگرد بسته از شما می ‌توانید به شرکت فراسازان آویژه مراجعه نمایید و محصول خود را در انواع گالوانیزه و استنلس استیل با مقاومت و استحکام بسیار بالا خریداری نمایید.

 

قیمت میلگرد بستر

معمولاً قیمت با توجه به مقدار فولادی که در داخل آن به کار رفته شده است مشخص می ‌شود سازندگان و تولید کنندگان با توجه به میزان فولاد و سایر موارد مانند کروم و روی در هر متر از میلگرد قیمت مشخصی برای آن در نظر می‌ گیرند و به همین جهت قیمت‌ های مختلفی در بازار موجود می ‌باشد.

عوامل مختلفی هستند که علاوه بر موضوع گفته شده می ‌توانند بر روی قیمت میلگرد بستر تاثیرگذار باشند مانند سایز مفتول به کار رفته شده در داخل آن، وجود یا عدم وجود لایه گالوانیزه بر روی میلگرد و نوسانات نرخ فلز از جمله موارد تاثیرگذار بر روی قیمت میلگرد بستر می ‌باشند شما برای بررسی قیمت دقیق محصول مورد نظر خود می ‌توانید با ما در فراسازان آویژه در تماس باشید.

کارخانه تولید کننده میلگرد بستر در تهران

با توجه به پرکاربرد بودن در بخش‌ های مختلف ساختمان سازی کارخانه ‌های متعدد و گوناگونی وجود دارند که این متریال را با کیفیت‌های گوناگون تولید می ‌کنند در این میان اصلی ‌ترین کارخانه تولید کننده میلگرد بسته در تهران کارخانه فراسازان آویژه می ‌باشد که می ‌تواند میلگرد بستر را با کیفیت بسیار بالایی به شما ارائه نماید.

 

میلگرد بستر نردبانی

همانطور که از اسم این محصول مشخص است این میلگرد ظاهری شبیه یک نردبان دارد و عضو سازه‌ ای را با استفاده از قلاب و گیره به دیوار اتصال می ‌دهد و به شکل آرماتور موازی بر روی دیوار قرار می ‌گیرد و در ادامه با ریختن سیمان بر روی میلگردها و انجام دیوار چینی و استفاده از ملات سر جای خود محکم می ‌شود.

میلگرد بستر خرپایی

بین ۲ میلگرد مفتول به صورت زیگزاگ و هفتی هشتی جوش می ‌خورد و این عضو سازه نیز مانند میلگرد بستر با استفاده از گیره و قلاب به دیوار نصب می ‌شود و دیوارچینی آن نیز مانند میلگرد بستر نردبانی می‌ باشد و گفتن این نکته الزامی است که بدانید که تقویت دیوار با روش خرپایی برای دیوارهایی که غیر کامپوزیتی هستند ممنوع می ‌باشد.