021-77035933

فراسازان آویژه
در حال قرار دادن تیرچه بلوک

شماره تماس ارتباط با واحد فروش

تیرچه بلوک چیست ؟

بتن با وجود مقاومت زیاد در برابر فشار، در مواجهه با نیروی کششی تحمل زیادی از خود نشان نمی دهد.

این قضیه سبب می شود تا نتوان از بتن به تنهایی برای ایجاد استحکام در یک ساختمان استفاده کرد.

تیرچه بلوک هم که یکی از المان های ساختمانی سازه است، از این قاعده مستثنی نیست.

سقف های تیرچه بلوک که امروزه به عنوان متداول ترین حالت اجرای سقف در ساختمان شناخته می شوند، به دلیل مزایایی زیادی که دارند توسط اکثر سازندگان انتخاب می شوند.

در ادامه، توضیحات بیشتری درباره ی تیرچه بلوک داده ایم.

در حال قرار دادن تیرچه بلوک

تیرچه چیست؟

رایج‌ترین نوع تیرچه در ایران که اکثر مهندسین ایرانی از آن استفاده می‌کنند، تیرچه با خرپا است که این نوع تیرچه از خرپا که اغلب از میلگرد ساخته می‌شود، ساخته شده است.

اگر برای ریختن بتن پاشنه از قالب سفالی استفاده شود، به آن تیرچه با کفشک گفته می‌شود.

تیرچه پیش‌ فشرده نیز در بعضی از ساختمان‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. میلگرد به کار رفته در این نوع تیرچه‌ ها با حد روانی بالا بوده و در ساختن این نوع تیرچه‌ ها قبل از انجام بتن ریزی میلگردهای به کار رفته در تیرچه را تحت کشش قرار داده و سپس بتن ‌ریزی تیرچه را انجام می‌دهند و پس از سخت شدن بتن میلگردها را آزاد می‌کنند و بدین وسیله بتن تیرچه قبل از بارگذاری تحت فشار قرار می ‌گیرد.

اجزای تشکیل دهنده خرپای تیرچه:

  • .میلگرد بالا
  • .میلگرد مارپیچ یا عرضی
  • .آهن پایین یا میلگردهای کششی

تیرچه بلوک چیست؟

تیرچه بلوک یک شیوه ی کارا برای پوشش سقف ساختمان است.

تیرچه بلوک در بسیاری از کشورها از جمله ایران جز روش های رایج و محبوب است.

در دوران معاصر که شیوه های سازه ای تازه به مرور جای تکنیک های سنتی را گرفتند شیوه سقف زنی تیرچه بلوک به سرعت جایگاه ویژه ای در ساخت و ساز پیدا کرد.

تیرچه بلوک در واقع در خیلی از نقاط ایران پس از شیوه تیرآهن طاق ضربی رایج شد و جایگزین آن گردید.

تحقیقات و مطالعات در مورد شیوه های سازه ای و ساختمانی مختلف نشان دادند که روش تیرآهن طاق ضربی ضعف های عمده ای دارد و به خصوص در زمان وقوع زلزله عملکرد ضعیفی از خود نشان می دهد و جان ساکنان ساختمان را به خطر می اندازد.

در یک تعریف کلی، تیرچه بلوک سقفی است که از ترکیب تیرچه بتنی، کرومیت، تیرچه تام و دال بتنی تشکیل شده باشد.

در این گونه سقف ها برای آسان کردن اجرای سقف، از بلوک سیمانی در فاصله بین تیرچه ها استفاده می شود.

تیرچه بلوک هم در سازه های فی قابل استفاده است و هم در سازه های بتنی؛ یعنی در هر دو نوع اسکلت قابل اجرا در ساختمان ها به کار می رود.

مهم ترین وظیفه ی تیرچه بلوک این است که بارهای وارده بر کف ساختمان را تحمل کند و نقش یک سقف و کف مطمئن را برای طبقات ساختمان شما اجرا کند.

سقف تیرچه بلوک در دسته بندی انواع سقف در گروه دال های یک طرفه جای می گیرد

تیرچه بلوک

 

انواع سقف تیرچه بلوک

  • . تیرچه بتنی با پاشنه بتنی
  • . تیرچه بتنی با پاشنه سفالی (تیرچه سفالی یا فوندوله‌ای)
  • . تیرچه فلزی (کرومیت)

فن سقف سازی با استفاده از تیرچه، ترکیبی از دو روش بتن پیش ساخته و بتن درجا است.

تیرچه بتنی، تیرچه فی خود ایستا و تیرچه فی غیر خود ایستا، سه نوع پرکاربرد از تیرچه در ایران هستند و رایج ترین آنها تیرچه بلوک بتنی است.

یکی از با کیفیت ترین و ارزان ترین انواع تیرچه، تیرچه بلوک پیش تنیده است که قابلیت اجرا در دهانه های بلند تا ارتفاع ۱۲ متر را دارد..

تا چند وقت قبل، برای پرکردن فضای خالی بین تیرچه ها از بلوک های توخالی استفاده می شد که جنس آنها می توانست از سفال یا سیمان باشد.

این بلوک ها علاوه بر اینکه فضای خالی را پر می کنند، می توانند به عنوان قالبی برای بتن سقف هم استفاده شوند؛ اما نیرویی را متحمل نمی شوند و فقط خاصیت پُرکنندگی دارند.

امروزه استفاده از فوم یا پلی استایرن به جای سیمان و سفال ترجیح داده می شود؛ زیرا هم به راحتی اجرا می شود و هم به کاهش وزن ساختمان کمک می کند.

علاوه بر این موارد، مدت زمان اجرای سقف را به مقدار زیادی کاهش می دهد که این خود یکی از عوامل مهم در ساختمان سازی است.

مقدار پرتی مصالح نسبت به بلوک هم به مقدار زیادی کاهش پیدا می کند.

انواع آرماتورها در تیرچه سقف

  • .آرماتور عرضی
  • .آرماتور کششی
  • .آرماتور تقویتی
  • .آرماتور بالایی
  • .آرماتور کمکی اتصال

.آرماتور عرضی مطابق اسمش؛ همان عضو مورب خرپاست که جان تیر را نیز شکل میدهد.

همانطور که ملاحظه میشود ابتدا به کمک دو آرماتور عرضی قرار گرفته در زیر بتن و یک آرماتور بالایی بتن، وزن تیرچه را تحمل میشود.

همچنین در حین کارکرد نیز، علاوه بر اینکه پیوستگی ساختار بین آرماتور عرضی و بتن را حفظ و ایستایی لازم را برقرار میکند، بخشی از نیروهای برشی وارده به تیر را هم تحمل می‌نماید.

.آرماتور کششی به کار رفته در سقف تیرچه بلوک، در راستای بتن پاشنه و زیر آن قرار دارد که وظیفه تحمل نیروهای کششی در حین حمل و نقل و همچنین نیروهای کششی وارده بر سقف را برعهده دارد.

.آرماتور تقویتی به کار رفته در تیرچه بلوک نیز در اصل برای کمک به آرماتورهای کششی که در زیر بتن قرار دارند، استفاده میشود.

آرماتورهای کششی که وظیفه تحمل نیروهای کششی را دارند گاهی در بتن توانایی تحمل نیروهای کششی در مرکز بتن را ندارند، در چنین مواقعی از آرماتورهای تقویت کننده در داخل خرپا استفاده میشود.

.آرماتور بالایی در سقف تیرچه بلوک، در وهله اول ارتباط  بین آرماتورهای عرضی را برقرار می‌کند، سپس وزن تیرچه در حین حمل و نقل و قرار گیری در سقف را تحمل می‌نماید.

.آرماتورهای اتصال دهنده نیز کمکی برای اتصال بهتر بین آرماتورهای کششی و پاشنه بتنی تعبیه شده است که به صورت عرضی در پاشنه قرار گرفته است.

نحوه تولید تیرچه پیش تنیده

در سقف های متعارف تیرچه و بلوک، تیرچه ها در دو نوع فولادی و بتنی تولید می شوند.

بر این اساس نحوه تولید تیرچه براساس نوع آن متفاوت است که در ادامه چگونگی تولید هر یک از انواع تیرچه ها تشریح می گردد.

در تیرچه بتنی، خرپای تیرچه شبکه پیش ساخته ای از آرماتورهای کششی و عرضی و میلگرد اتصال بالایی است که به شکل خرپا به همدیگر جوش شده و ایستایی لازم را برای حمل و اجرا تأمین می ‌کند.

فولاد مورد استفاده برای ساخت خرپا، علاوه بر دارا بودن مدول ارتجاعی کافی، باید جوش پذیر بوده و حداقل مجاز تنجش (تغییر طول نسبی) در مرحله گسیختگی را دارا باشد.

این مقدار تنجش در مورد فولادهای نرم به ۲۰%، برای فولادهای نیم سخت و سخت گرم نورد شده به ۱۸% و در مورد فولادهای اصلاح شده به ۸% محدود می شود.

اتصال اعضای خرپای تیرچه، معمولاً توسط عمل جوشکاری تأمین می گردد و برای این منظور از دو روش جوش مقاومتی و جوش با قوس الکتریکی استفاده می شود.

تیرچه های فولادی با جان باز، خرپاهای ویژه دو سر ساده ای هستند که برای توزیع یکنواخت بار سقف به تکیه‌ گاه‌ها به کار می روند.

تولید این نوع تیرچه ها، شامل تولید بال تحتانی، عضو قطری و بال فوقانی و اتصال این اعضا (بطور معمول توسط جوش) است که در کارخانه تولید و به محل کارگاه منتقل می شود.

یک نما از تیرچه بلوک

خصوصیات اجرایی و مشخصات فنی سقف تیرچه بلوک

  • .قبل از بتن ریزی نباید هیچ گونه ضایعاتی در قالب ها وجود داشته باشد.
  • .بتن پاشنه باید صاف ریخته شود و حداقل ضخامت در نظر گرفته شده ۱۰ سانتی متر باشد تا بتواند تکیه گاه مناسبی برای بلوک ها فراهم کند.
  • .اگر بخواهید در هوای آزاد از تیرچه استفاده کنید، ابتدا باید سطح زیرین را با ماسه و سیمان به ضخامت ۱۵ میلی متر پر کنید.
  • .برای استفاده از این نوع سقف ها در ساختمان های آجری، باید روی دیوار باربر شناژ افقی اجرا کنید.
  • .برای پارکینگ های طبقاتی و در طبقه هایی که روی آنها ماشین قرار می گیرد، باید از تیرچه بلوک به صورت دوبل استفاده شود.
  • .در استفاده از تیرچه بلوک آماده، نیاز به استفاده ازمیلگرد تقویتی وجود دارد.
  • .بتن ریزی روی سقف باید یک دست و بدون وقفه ی زمانی انجام شود.
  • .حداکثر فاصله ی محور تا محور دو تیرچه ی متوالی نباید از ۷۰ سانتی متر بیشتر باشد.
  • .بتن پوششی بخش بالایی تیر باید از ۵ سانتی متر یا یک دوازدهم فاصله ی محور تا محور تیرچه ها کمتر باشد.
  • .عرض تیرچه نبایست از ۱۰ سانتی متر کمتر باشد.
  • .حداقل فاصله ی بین بلوک ها در دو سمت یک تیرچه بعد از نصب نباید کمتر از ۶٫۵ سانتی متر باشد.
  • .قطر سقف برای تیرهایی با تکیه گاه ساده نباید کمتر از یک بیستم دهانه باشد.
  • . یک نکته بسیار مهم که در هنگام اجرای تیرچه بلوک باید به آن دقت داشت محل حفره هایی است که بنا به ضرورت تأسیساتی یا معماری باید در سقف وجود داشته باشند؛ زیرا اگه این حفره ها قرار باشد پس از اجرای سقف و از طریق تخریب نقاطی از سقف ایجاد شوند ضربه هایی خطرناک و غیر قابل جبران به استحکام ساختمان وارد می آید.

نقاط قوت و ضعف شیوه سقف زنی تیرچه بلوک

تیرچه بلوک هم مانند هر شیوه ساختمانی دیگری مزایا و معایب خاص خود را دارد که شناخت و آگاهی نسبت به این نقاط قوت و ضعف شرط لازم برای حداکثر بهره وری از تیرچه بلوک است.

نقاط ضعف سقف تیرچه بلوک

  • .فقط در سقف های مسطح حداکثر کارایی را دارد و در اجرای سقف های منحنی و قوسی کارا نیست.
  • .حداکثر دهانه قابل اجرا در سقف تیرچه بلوک محدود است؛ دهانه رایج شش متر و حداکثر دهانه قابل اجرا با تمهیدات خاص ۸ متر می باشد.

به خصوص در دهانه های نسبتاً وسیع، سقف دال بتنی استحکام بیشتری از تیرچه بلوک دارد.

مزایای سقف تیرچه بلوک

.سقف تیرچه بلوک به علت ساختار خاصی که دارد نوعی عایق حرارتی و صوتی ایجاد می نماید که فضای داخلی را از نوسان شدید دما و سر و صداهای بیرون یا سایر طبقات محفوظ می دارد.

.کاهش میزان بتن مورد نیاز نسبت به خیلی از سایر روشها.

حجم قابل توجه بلوک ها در ساختار انواع تیرچه بلوک باعث میشود بتن کمتری مورد نیاز باشد.

.کاهش میزان فولاد مورد نیاز.

استفاده از تیرچه که ساختاری خرپایی دارد باعث میشود که میزان میلگرد مورد نیاز بهینه باشد.

.مقاومت قابل توجه در مقابل نیروهای جانبی وارده به کالبد بنا.

مقاومت در برابر نیروهای جانبی از مهمترین چالشهای پیش روی هر ساختمانی است.

سقف تیرچه بلوک اگر به شکلی صحیح اجرا گردد به خوبی پاسخگوی این چالش است.

.پخش متوازن بار وارده بر گستره ی وسیع سقف.

سقف تیرچه بلوک به علت توزیع مناسب بار وارده در سطح سقف از استحکام مناسبی برخوردار است.

.از لحاظ مدت زمان اجرا و نیروی انسانی مورد نیاز نسبت به خیلی از شیوه های دیگر به صرفه تر است.

.سقف تیرچه بلوک نسبتاً وزن سقف کمی دارد و همین سبکی نسبی مزیتی سرنوشت ساز است. ساختمانهای سنگین که بار مرده زیادی دارند در مواجهه با شرایط متشنج بسیار آسیب پذیرتر از ساختمانهای نسبتاً سبک هستند.

واقعیت این است که انتخاب شیوه اجرای سقف در هر ساختمان به عوامل متعدد و گوناگونی بستگی دارد و هیچ فاکتوری به تنهایی تعیین کننده نیست.

کاربری بنا از جمله عوامل تأثیرگذار در گزینش روش اجرای سقف است.

در ساختمانها با کاربری مسکونی به علت اینکه عمدتاً دهانه ها چندان وسیع نیستند سقف تیرچه بلوک همواره یکی از گزینه های اصلی است.

به خصوص اینکه عایق صوتی و حرارتی بودن سقف تیرچه بلوک هم با نیازهای فضاهای داخلی ساختمان های مسکونی تناسب دارد.

در خیلی از کاربری های دیگر هم در کل یا در بخش هایی از ساختمان، سقف تیرچه بلوک بهینه ترین انتخاب است.

تیرچه بلوک

چنان چه تمایل دارید اجرای سقف تیرچه بلوک را به صورت مصور مشاهده کنید، می توانید فایل از اینجا دانلود نمایید.

منبع: انجمن علمی عمران کوثر