مسلح کردن دیوار در برابر زلزله
مبحث ایمنی در برابر زلزله صحبت امروز و دیروز نیست و نشان می دهد تا چه اندازه برای مسلح کردن دیوار در مقابل این اتفاق نیاز به برنامه ریزی های دقیقی داریم. چرا دیوارها برایمان اینقدر اهمیت دارند؟ تجربه نشان داده که اگر ساختمانی مستحکم هم داشته باشیم، در برابر زمین لرزه های قوی اگرچه که ستون و چهارچوب های خانه باقی می ماند، اما دیوارها و سقف بیشترین آسیب را میبینند.
پس برای جلوگیری از این اتفاق، لازم است تا به برخی از مهم ترین روش های مسلح کردن دیوار بپردازیم.
آیا اصطلاح مقاوم سازی دیوارها در برابر زلزله درست است؟!
امروزه با این عبارت زیاد برخورد می کنیم که برای مقاوم سازی ساختمان از تکینیک خاصی استفاده شده است. اما واقعیت این است که این اصطلاح به معنی بالا بردن مقاومت بخش یا کل ساختمان مورد نظر در برابر زمین لرزه نیست!
بهتر است از اصطلاح “بهسازی” در این زمینه استفاده کنیم زیرا تمام هدف ما این است که با تکنیک ها و روش هایی که به کارمی بریم، عملکرد بهتری از سازه در مقابل زلزله داشته باشیم.
در این قسمت می خواهیم نگاهی به روش های مسلح کردن دیوار در برابر لرزه های احتمالی داشته باشیم:
-
اضافه کردن دیوار برشی به جهت بهسازی ساختمان ها
در ساختمان های بتنی برای عملکرد بهتر بنا از دیوار برشی استفاده می کنند. این دیوارها شکل پذیری، مقاومت و سختی سازه را افزایش داده و باعث می شوند کلیات سازه در برابر لرزه های وارد آمده از سمت زلزله بهتر عمل کرده و به سایر قسمت های بتنی سازه کمترین خسارت و آسیب را وارد کند.
-
استفاده از ژاکت بتنی
برای اینکه قسمت های ضعیف یک سازه مثل: تیر، ستون و دیوار برشی آن را در برابر زمین لرزه مستحکم کرد، از مقاوم سازی بنا به کمک ژاکت بتنی استفاده می شود. با این روش مقاومت باربری ساختمان در برابر نیروهای جانبی را بالا می بریم.
برای اینکار باید دور تا دور قسمت های ضعیف ساختمانی که قرار است با ژاکت بتنی مقاوم شوند را سوراخ کرده و بعد توسط مش های فولادی به همراه آرماتوربندی در اطراف همان قسمت ایجاد کرد. در مرحله بعدی نوبت آن است که قالب های ساخته شده را توسط بتن پر کرد.
مزیت استفاده از ژاکت بتنی
این روش باعث بالا رفتن ظرفیت خمشی، افزایش ظرفیت برشی و بیشتر شدن سختی اتصالات قاب می شود. در این روش نیازی به پوشش ضد حریق نیست. همچنین بین اعضا پیوستگی شدیدی وجود دارد و می توان اتصالات قاب را اصلاح کرد.
معایب مقاوم سازی به روش ژاکت بتنی
از آنجایی که اطراف عضو ضعیف در سازه را به روشی که در بالا توضیح دادیم از فولاد و آرماتور استفاده می کنیم، باعث شده تا ابعاد سازه افزایش پیدا کرده در نتیجه فضای موجود را کاهش دهد. از طرفی هزینه های بالایی که در این روش برای قالب بندی و اجرای عملیات بعدی آن نیاز است، باعث شده تا کمتر از روش ژاکت بتنی در مقاوم سازی استفاده شود.
-
استفاده از بادبندها در ساختمان
در این روش که تا حدودی مشابه تکنیک دیوار برشی می باشد، سعی شده تا علاوه بر مقاومت برشی و در نظر گرفتن سختی سازه، نیاز ساختمان در مقابل شکل پذیری را کم کرده و از آنجایی که با این روش اجرای سریع تری نسبت به دیوار برشی داریم، استقبال بهتری هم از بادبند شود.
بادبندها به دو دسته همگرا و واگرا تقسیم بندی می شوند. از آنجایی که هزینه سیستم واگرا بالاست و مراحل اجرای سختی دارد، خیلی از این مدل برای مسلح کردن دیوار در برابر زلزله استفاده نمی شود.
بادبند همگرا که به بادبند ضربدری هم معروف است، یکی از روش های مرسوم در مقاوم سازی ساختمان های فولادی و بتنی می باشد. بیشترین کاربرد بادبندها در بالا بردن نیروی کششی وارد شده با سازه هاست.
از معایب بادبندها: بالا بردن ایمنی ستون ها به سبب ایجاد برش برای بادبند، در نتیجه افزایش هزینه ایمنی و مقاوم سازی سازه را می توان نام برد.
-
اضافه کردن میلگرد بستر در دیوارها
استفاده از میلگرد بستر در دیوارها یکی دیگر از روش های مقاوم سازی بنا محسوب می شود که در سال های اخیر مورد استقبال سازندگان قرار گرفته است. با این کار می توانید مقاومت دیوارها در برابر فشارهای کششی و لرزه های شدید را بالا ببرید.
کلام آخر
مطمئناً تحقیقات بسیار زیادی نه تنها در کشور ما بلکه در کل جهان بر روی بالا بردن ایمنی و آسیب کمتر به ساختمان ها در حال انجام است و ما می توانیم با به کارگیری روش های آزمایش شده و موفق خانه هایی ایمن تر بسازیم.
از آنجایی که بیش از ۷۰ درصد مناطق کشور ما روی گسل زلزله قرار دارد، توجه به این نکته که مسلح کردن دیوارها می تواند تا چه اندازه جان ما و هم وطنانمان را نجات دهد؟ موضوعیست که می توان ساعت ها درباره اش حرف زد و مقاله نوشت! پس با ایمنی بیشتر آرامش را به خانه ها هدیه کنید.